መጽሐፍ ቅዱስ አዳምና ሔዋንን ኃጢአት እንዲሠሩና እንዲሠሩ የፈተናቸው ዲያብሎስ (ወይም ሰይጣን) በእባብ አምሳል እንደሆነ ይናገራል። ውድቀታቸውን አመጣ. ይህ ግን አንድ አስፈላጊ ጥያቄ ያስነሳል፡- አምላክ ‘መጥፎን’ የፈጠረው ለምንድን ነው? ዲያቢሎስ (“ባላጋራ” ማለት ነው) መልካሙን ፍጥረቱን ለማበላሸት?

ሉሲፈር – አንጸባራቂው

እንዲያውም አምላክ የመላእክት ሁሉ አለቃ የሆነ ኃይለኛ፣ አስተዋይ እና የሚያምር መንፈስ እንደፈጠረ መጽሐፍ ቅዱስ ይናገራል። ስሙም ሉሲፈር ነበር።  (“የሚያበራ አንድ” ማለት ነው) – እና እሱ በጣም ጥሩ ነበር. ነገር ግን ሉሲፈር በነጻነት የሚመርጥበት ፈቃድም ነበረው። በኢሳይያስ ፲፬ ላይ ያለው ምንባብ የነበረውን ምርጫ ይዘግባል፡-

^፲፪፤ አንተ የንጋት ልጅ አጥቢያ ኮከብ ሆይ፥ እንዴት ከሰማይ ወደቅህ! አሕዛብንም ያዋረድህ አንተ ሆይ፥ እንዴት እስከ ምድር ድረስ ተቈረጥህ! ^፲፫ ፤ አንተን በልብህ ወደ ሰምይ ዐርጋለሁ፥ ዙፋኔንም ከእግዚአብሔር ከዋክብት በላይ ከፍ ከፍ አደርጋለሁ፥ በሰሜንም ዳርቻ በመሰብሰቢያ ተራራ ላይ እቀመጣለሁ፤ ^፲፬ ፤ ከዳመናዎች ከፍታ በላይ ዐርጋለሁ፥ በልዑልም እመሰላለሁ አልህ።

ትንቢተ ኢሳይያስ ፲፬:፲፪-፲፬

ሉሲፈር ፣ እንደ አዳም, ውሳኔ ገጥሞታል. እግዚአብሔር አምላክ መሆኑን መቀበል ወይም የራሱ ‘አምላክ’ መሆንን ሊመርጥ ይችላል። ደጋግሞ የሰጠው “ፈቃዴ” አምላክን በመቃወም ራሱን ‘ልዑል’ መሆኑን መግለጹን ያሳያል። በሕዝቅኤል ውስጥ ያለው ምንባብ ስለ ሉሲፈር ውድቀት ትይዩ መግለጫ ይሰጣል፡-

^፲፫ ፤ በእግዚአብሔር ገነት በዔድን ነበርህ፤ ^፲፬ ፤ አንተ ልትጋርድ የተቀባህ ኪሩብ ነበርህ በተቀደሰው በእግዚአብሔር ተራራ ላይ አኖርሁህ፤በእሳት ድንጋዮች መካከል ተመላለስህ። ^፲፭፤ ከተፈጠርህበት ቀን ጀምረህ በደል እስኪገኝብህ ድረስ በመንገድህ ፍጹም ነበርህ። ^፲፯፤ በውበትህ ምክንያት ልብህ ኰርቶአል፤ ከክብርህ የተነሣ ጥበብህን አረከስህ፤በምድር ላይ ጣልሁህ።

ትንቢተ ሕዝቅኤል ፳፰:፲፫-፲፭, ፲፯

የሉሲፈር ውበት፣ ጥበብ እና ኃይል – በእግዚአብሔር የተፈጠሩት መልካም ነገሮች ሁሉ – ወደ ኩራት አመሩ። ትዕቢቱ ወደ አመጽ አመራ፣ ነገር ግን አንድም ኃይሉንና ችሎታውን አላጣም። አሁን አምላክ ማን እንደሚሆን ለማየት በፈጣሪው ላይ አመፅ እየመራ ነው። የእሱ ስልት የሰውን ልጅ እንዲቀላቀል ማድረግ ነበር – እሱ ወደ መረጠው ተመሳሳይ ምርጫ በመፈተን – እራሳቸውን እንዲወዱ፣ ከእግዚአብሔር ነጻ እንዲሆኑ እና እርሱን እንዲቃወሙ ማድረግ። ልብ የ የአዳም ፈቃድ ፈተና ከሉሲፈር ጋር ተመሳሳይ ነበር; ብቻ በተለየ መልኩ ቀርቧል። ሁለቱም ለራሳቸው ‘አምላክ’ መሆንን መረጡ።

ሰይጣን – በሌሎች በኩል ይሰራል

የኢሳያስ ክፍል ወደ ‘የባቢሎን ንጉሥ’ እና የሕዝቅኤል ክፍል ደግሞ ‘የጢሮስ ንጉሥ’ ነው ያለው። ነገር ግን ከተሰጡት ገለጻዎች መረዳት እንደሚቻለው ማንም ሰው አልተነገረም። በኢሳይያስ ውስጥ ያለው “አፈቅዳለሁ” የሚለው ዙፋኑን ከእግዚአብሔር ዙፋን በላይ ለማድረግ በመፈለጉ በቅጣት ወደ ምድር የተጣለ ሰውን ይገልጻል። በሕዝቅኤል ውስጥ ያለው ምንባብ በአንድ ወቅት በኤደን ውስጥ ስለሚንቀሳቀስ ‘የመላእክት ጠባቂ’ እና ‘የእግዚአብሔርን ተራራ’ ይናገራል። ሰይጣን (ወይም ሉሲፈር) ብዙ ጊዜ ራሱን ወደ ኋላ ወይም በሌላ ሰው በኩል ያስቀምጣል። በዘፍጥረት ውስጥ በእባቡ በኩል ይናገራል. በኢሳይያስ በባቢሎን ንጉሥ በኩል ነገሠ፣ በሕዝቅኤልም የጢሮስን ንጉሥ ገዛ።

ሉሲፈር በእግዚአብሔር ላይ ለምን አመፀ?

ግን ለምንድነው ሉሲፈር ሁሉን ቻይ እና ሁሉን የሚያውቀውን ፈጣሪ መገዳደር የፈለገው? ‘ብልህ’ የመሆን አካል ተቃዋሚህን ማሸነፍ መቻል አለመቻሉን ማወቅ ነው። ሉሲፈር ኃይል ሊኖረው ይችላል፣ ነገር ግን ያ አሁንም ፈጣሪውን ለማሸነፍ በቂ አይሆንም። ማሸነፍ ለማይችለው ነገር ለምን ሁሉንም ነገር ያጣው? ‘ብልህ’ መልአክ በእግዚአብሔር ላይ ያለውን የአቅም ገደብ ተገንዝቦ – እና አመፁን የሚገታ ይመስለኛል። ታዲያ ለምን አላደረገም? ይህ ጥያቄ ለብዙ አመታት ግራ ተጋባሁ።

ከዚያም ሉሲፈር ማመን የሚችለው እግዚአብሔር በእምነት የእርሱ ሁሉን ቻይ ፈጣሪ መሆኑን ብቻ እንደሆነ ተገነዘብኩ – ከእኛ ጋር ተመሳሳይ። መጽሐፍ ቅዱስ መላእክት የተፈጠሩት በፍጥረት ሳምንት እንደሆነ ይናገራል። ለምሳሌ፣ በኢዮብ ውስጥ ያለ አንድ ምንባብ ይነግረናል፡-

እግዚአብሔርም በዐውሎ ነፋስ ውስጥ ሆኖ ለኢዮብ መለሰ እንዲህም አለ። ^፬ ፤ ምድርን በመሠረትሁ ጊዜ አንተ ወዴት ነበርህ? ታስተውል እንደ ሆንህ ተናገር። ^፯ ፤ አጥቢያ ኮከቦች በአንድነት ሲዘምሩ፥ የእግዚአብሔርም ልጆች ሁሉ እልል ሲሉ።

መጽሐፈ ኢዮብ። ፴፰:፩, ፬,፯

እስቲ አስቡት ሉሲፈር የተፈጠረው እና በፍጥረት ሳምንት ውስጥ፣ በአጽናፈ ሰማይ ውስጥ የሆነ ቦታ ነው። እሱ የሚያውቀው አሁን እንዳለ እና እራሱን እንደሚያውቅ እና ደግሞ ሌላ ማን እንደሆነ ብቻ ነው። የይገባኛል ጥያቄዎች ሉሲፈርንና አጽናፈ ሰማይን እንደፈጠረ. ግን ሉሲፈር ይህ የይገባኛል ጥያቄ እውነት መሆኑን እንዴት ያውቃል? ምናልባት፣ ይህ ፈጣሪ የሚባለው ሉሲፈር ወደ ሕልውና ከመምጣቱ በፊት በከዋክብት ውስጥ ብቅ ብሎ ነበር። እናም ይህ ‘ፈጣሪ’ በቦታው ላይ ቀደም ብሎ ስለመጣ፣ እሱ (ምናልባት) ከሉሲፈር የበለጠ ኃያል እና (ምናልባት) የበለጠ እውቀት ያለው ነበር – ግን እንደገና ምናልባት ላይሆን ይችላል። ምናልባት እሱ እና ‘ፈጣሪ’ በአንድ ጊዜ ብቅ ብለው ወደ መኖር መጡ። ሉሲፈር የፈጠረውን እና እግዚአብሔር ራሱ ዘላለማዊ እና ማለቂያ የሌለው መሆኑን ለእርሱ የሰጠውን የእግዚአብሔርን ቃል ብቻ መቀበል ይችላል። ነገር ግን በትዕቢቱ ፋንታ የእሱን ቅዠት ማመንን መረጠ።

አማልክት በአእምሯችን

ምናልባት ሉሲፈር እሱ እና እግዚአብሔር (እና ሌሎች መላእክቶች) ወደ ሕልውና ‘ብቅለው’ እንደመጡ ማመኑ አጠራጣሪ ይመስላል። ግን ይህ ነው። ተመሳሳይ በዘመናዊው ኮስሞሎጂ ውስጥ ካለው የቅርብ ጊዜ አስተሳሰብ በስተጀርባ ያለው መሠረታዊ ሀሳብ። ምንም ነገር የጠፈር መዋዠቅ ነበር, እና ከዚያ በዚህ መለዋወጥ ውስጥ አጽናፈ ሰማይ ተነሳ – ይህ የዘመናዊ የኮስሞሎጂ ንድፈ ሃሳቦች ይዘት ነው. በመሠረቱ፣ ሁሉም ሰው – ከሉሲፈር እስከ ሪቻርድ ዳውኪንስ እና እስጢፋኖስ ሃውኪንግስ ለእርስዎ እና እኔ – መወሰን አለበት በእምነት አጽናፈ ዓለማት ራሱን የቻለ ወይም የተፈጠረ እና የሚደግፈው በፈጣሪ አምላክ ነው።

በሌላ አነጋገር ማየት ማለት ነው። አይደለም ማመን። ሉሲፈር እግዚአብሔርን አይቶ ተናግሮ ነበር። ግን አሁንም አምላክ እንደፈጠረው ‘በእምነት’ መቀበል ነበረበት። ብዙ ሰዎች አምላክ ‘ቢገለጥላቸው’ ያን ጊዜ ያምናሉ ይላሉ። ነገር ግን በመጽሐፍ ቅዱስ ውስጥ ብዙ ሰዎች እግዚአብሔርን አይተው ሰሙ – ግን አሁንም በቃሉ አልወሰዱትም። ጉዳዩ ስለራሱ እና ስለራሳቸው ቃሉን መቀበል እና ማመን ነው። ከአዳምና ከሔዋን፣ እስከ ቃየንና አቤል፣ እስከ ኖኅ፣ ለግብፃውያን በመጀመሪያው ፋሲካእስራኤላውያን ቀይ ባህርን ለተሻገሩ እና የኢየሱስን ተአምራት ለሚያዩ ሰዎች – ‘ማየት’ ​​እምነትን አላመጣም። የሉሲፈር ውድቀት ከዚህ ጋር ይጣጣማል.

ዲያብሎስ ዛሬ ምን እያደረገ ነው?

ስለዚህ በመጽሐፍ ቅዱስ መሠረት፣ እግዚአብሔር ‘ክፉ ሰይጣንን’ አላደረገም፣ ነገር ግን ኃይለኛና አስተዋይ መላዕክትን ፈጠረ። በትዕቢት በእግዚአብሔር ላይ አመጽ መርቷል – እና ይህን በማድረግ ተበላሽቷል፣ አሁንም የመጀመሪያ ግርማውን እየጠበቀ። አንተ፣ እኔ እና የሰው ዘር በሙሉ በዚህ በእግዚአብሔር እና ‘በጠላቱ’ (በዲያብሎስ) መካከል ባለው ውድድር ውስጥ የጦርነት አውድማ አካል ሆንን። የዲያብሎስ ስልት በ ውስጥ እንደ ‘ጥቁር ፈረሰኞች’ ያሉ መጥፎ ጥቁር ካባዎችን አለመልበስ ነው። እንዲያጠልቁ ጌታ በላያችንም ክፉ እርግማን አድርግብን። ይልቁንም እግዚአብሔር በጥንት ጊዜ በአብርሃም በኩል በሙሴ በኩል ተስፋ ከሰጠው እና በኋላም በኢየሱስ ሞትና ትንሳኤ ከተከናወነው ቤዛነት እኛን ሊያታልለን ይፈልጋል። መጽሐፍ ቅዱስ እንደሚለው፡-

^፲፬ ይህም ድንቅ አይደለም፤ ሰይጣን ራሱ የብርሃንን መልአክ እንዲመስል ራሱን ይለውጣልና። ^፲፭እንግዲህ አገልጋዮቹ ደግሞ የጽድቅን አገልጋዮች እንዲመስሉ ራሳቸውን ቢለውጡ ታላቅ ነገር አይደለም፤ ፍጻሜአቸውም እንደ ሥራቸው ይሆናል።

2ኛ ወደ ቆሮንቶስ ሰዎች ፲፩:፲፬-፲፭

ምክንያቱም ሰይጣንና አገልጋዮቹ ‘ብርሃን’ ሊመስሉን ስለሚችሉ በቀላሉ እንታለለን። ምናልባት ለዚህ ነው ወንጌል ሁል ጊዜ ከአዕምሮአችን እና ከሁሉም ባህሎች ጋር የሚቃረን የሚመስለው።

እኛ አይተናል ‘ክርስቶስ’ የብሉይ ኪዳን መጠሪያ ነው።. እስቲ ይህን ጥያቄ እንመልከት፡ በብሉይ ኪዳን ‘ክርስቶስ’ የተነበየው የናዝሬቱ ኢየሱስ ነበርን?

ከዳዊት መስመር

በብሉይ ኪዳን መዝሙር ፩፻፴፪ ኢየሱስ ከመወለዱ ፩ሺዓመታት በፊት የተጻፈው ልዩ ትንቢት ይዟል። እንዲህም አለ።

^፲ስለ ዳዊት ስለ ባሪያህ የቀባኸውን ሰው ፊት አትመልስ። ( = ‘ክርስቶስ’) ^፲፩ እግዚአብሔር ለዳዊት በእውነት ማለ አይጸጸትምም፥ እንዲህ ብሎ። ከሆድህ ፍሬ በዙፋንህ ላይ አስቀምጣለሁ። ^፲፫ እግዚአብሔር ጽዮንን መርጦአታልና፥ ^፲፯ በዚያ ለዳዊት ቀንድን አበቅላለሁ፥ ለቀባሁትም ሰው መብራትን አዘጋጃለሁ።

መዝሙረ ዳዊት ፩፻፴፪:፲-፲፩,፲፫, ፲፯

ኢየሱስ ከመድረሱ ከረጅም ጊዜ በፊት የአይሁድ መዝሙሮች የእግዚአብሔርን ትንቢት ሲናገሩ ማየት ትችላለህ የተቀባው (ማለትም ‘ክርስቶስ’) የመጣው ከዳዊት ነው። ለዚህም ነው ወንጌሎች ኢየሱስ ከዳዊት መሆኑን የሚያሳዩት – ኢየሱስ ይህን ትንቢት ሲፈጽም እንድናይ ይፈልጋሉ።

የዳዊት ልጅ የአብርሃም ልጅ የኢየሱስ ክርስቶስ ትውልድ መጽሐፍ

እውን ኢየሱስ ከዳዊት ዘር ነው?

ግን ፍትሃዊ እንዳልሆኑ እንዴት እናውቃለን  የዘር ሐረጉ ‘ፍጻሜ’ ለማግኘት? ለኢየሱስ ርኅራኄ ስላላቸው ምናልባት እውነትን ማጋነን ፈልገው ይሆናል።

የምር የሆነውን ነገር ለማወቅ ስንሞክር ምስክርነቱን ማግኘት ይረዳል ጠላት ምስክሮች. አንድ የጠላት ምስክር በእጁ ነበር እውነታውን ለማየት ግን ከአጠቃላይ እምነት ጋር አይስማማም እና ስለዚህ ውሸት ሊሆን የሚችለውን ምስክርነት ውድቅ ለማድረግ የተነሳሳ ነው። በ ሀ ንእና ለ መካከል የመኪና አደጋ ተፈጠረ እንበል። ሁለቱም ለአደጋው እርስ በርሳቸው ይወቅሳሉ – ስለዚህ የጠላት ምስክሮች ናቸው። ሰው ሀ ሰው ለ ከአደጋው በፊት ሲጽፍ አይቻለሁ ካለ እና ሰው ለ ይህንን አምኖ ከተቀበለ ሰው ለ በዚህ ነጥብ የሚስማማበት ነገር ስለሌለው ይህ የክርክሩ ክፍል እውነት ነው ብለን ልንገምት እንችላለን።

በተመሳሳይ ሁኔታ የጠላት ታሪካዊ ምስክሮችን መመልከት ምን እንደሆነ ለማወቅ ይረዳናል በእርግጥ ከኢየሱስ ጋር ሆነ። የአዲስ ኪዳን ምሁር ዶ/ር ኤፍ ኤፍ ብሩስ የአይሁድ ረቢ ስለ ኢየሱስ በታልሙድ እና በሚሽና ውስጥ ያሉትን ማጣቀሻዎች አጥንተዋል። ስለ ኢየሱስ የሚከተለውን አስተያየት አስተውሏል፡-

ኡላ አለ፡ ማንኛውም መከላከያ ለእርሱ በቅንዓት ይፈለግ ነበር ብለህ ታምናለህ (ማለትም ኢየሱስ)? እርሱ አታላይ ነበር እና አልመሐሪው እንዲህ ይላል፡- “አትምሩት፤ አትሰውሩትም” (ዘዳ፲፫፡፱) ኢየሱስ ስለነበር ከኢየሱስ የተለየ ነበር። ወደ ንግሥና ቅርብ” ገጽ. ፶፮

ኤፍኤፍ ብሩስ ስለዚያ ረቢያዊ መግለጫ ይህንን አስተያየት ሰጥቷል፡-

ስዕሉ ለእሱ መከላከያ ለማግኘት እየሞከሩ ነበር (በክርስቲያኖች ላይ የይቅርታ ማስታወሻ እዚህ ላይ ተገኝቷል)። እንደዚህ ባሉ ወንጀሎች አንዱን ለመከላከል ለምን ይሞክራሉ? ምክንያቱም እሱ ‘ለንግሥና ቅርብ’ ማለትም ለዳዊት ነው። ገጽ. ፴፯

በሌላ አነጋገር ጠላት የሆኑ የአይሁድ ረቢዎች ግን እንዲህ አላደረገም የወንጌል ጸሐፊዎች ኢየሱስ ከዳዊት የመጣ ነው የሚለውን አባባል ተከራከሩ። የኢየሱስን ‘ክርስቶስ’ አልተቀበሉም እንዲሁም ስለ እርሱ የሚናገረውን የወንጌል ቃል ይቃወሙ ነበር፤ ሆኖም ኢየሱስ በዳዊት ንጉሣዊ ቤተሰብ ውስጥ እንደነበረ አምነዋል። እንግዲያው የወንጌል ጸሐፊዎች ይህን ያደረጉት ‘ፍጻሜውን’ ለማግኘት ሲሉ ብቻ እንዳልሆነ እናውቃለን። በዚህ ጉዳይ ላይ የጠላት ምስክሮች እንኳን ይስማማሉ.

ከድንግል ነው የተወለደው?

ይህ ትንቢት ‘በአጋጣሚ’ የተፈጸመበት አጋጣሚ ሁልጊዜ አለ። ከንጉሣዊው ቤተሰብ የመጡ ሌሎችም ነበሩ። ከድንግል መወለድ ግን! ይህ ‘በአጋጣሚ’ ሊሆን የሚችልበት ዕድል የለም።

ወይ፡-

፩) አለመግባባት፣

፪) ማጭበርበር ወይም

፫) ተአምር – ሌላ አማራጭ ክፍት አይደለም።

በድንግልና መወለድ ፍንጭ ተሰጥቶ ነበር። በመጀመሪያ ከአዳም ጋር. በአዲስ ኪዳን ማርያም ኢየሱስን በድንግልና ሳለች እንደፀነሰች ሉቃስና ማቴዎስ በግልፅ ይናገራሉ። ማቴዎስም ይህ ከኢሳይያስ (በ፯፻፶ ዓክልበ. ግድም) የተነገረው ትንቢት ፍጻሜ እንደሆነ ተናግሯል፡-

ስለዚህ ጌታ ራሱ ምልክት ይሰጣችኋል ድንግል ይወልዳል እና ይወልዳል ሀ የእርሱ አማኑኤል ይለዋል (ማለትም)እግዚአብሔር ከእኛ ጋር‘) ኢሳ ፯፡፲፬ (እና በማቴዎስ ፩፡፳፫ የተጠቀሰው ፍጻሜ ነው)

ምናልባት ይህ የተሳሳተ ግንዛቤ ብቻ ነበር. የመጀመሪያው የዕብራይስጥ הָעַלְמָ֗ה (ይባላል ሀልማህ) ‘ድንግል’ ተብሎ የተተረጎመው ‘ወጣት ልጃገረድ’ ማለትም ወጣት ያላገባች ሴት ማለት ሊሆን ይችላል። ምናልባት ኢሳይያስ ለማለት የፈለገው ያ ብቻ ነው፣ ከረጅም ጊዜ በፊት በ፯፻፶ ዓክልበ. ነገር ግን ማቴዎስ እና ሉቃስ ኢየሱስን ለማክበር ሃይማኖታዊ ፍላጎት ስለነበራቸው ኢሳይያስ ‘ድንግል’ ማለቱን ‘ለወጣት ሴት’ ሲል በትክክል ተረድተውታል። ማርያም ከጋብቻዋ በፊት ያላትን አሳዛኝ እርግዝና ጨምረው፣ በኢየሱስ መወለድ ‘መለኮታዊ ፍጻሜ’ ሆነ።

የሴፕቱጀንት ምስክር

ብዙ ሰዎች እንደዚህ አይነት ማብራሪያ ሰጥተውኛል፣ እናም አንድ ሰው ድንግል ስለመሆኑ ወይም አለመሆኑን ማረጋገጥ ስለማይቻል ይህንን ውድቅ ማድረግ አይቻልም። ግን ማብራሪያው ያን ያህል ቀላል አይደለም። የ ሴፕቱዋጊንት የአይሁድ የዕብራይስጥ ብሉይ ኪዳን ወደ ግሪክ የተተረጎመ በ፪፻፶ ዓክልበ – ኢየሱስ ከመወለዱ ከሁለት መቶ ሃምሳ ዓመታት በፊት የተደረገ ነው። እነዚህ የአይሁድ ረቢዎች ኢሳይያስ፯:፲፬ን ከዕብራይስጥ ወደ ግሪክ የተረጎሙት እንዴት ነው? ‘ወጣት ሴት’ ወይም ‘ድንግል’ ብለው ተርጉመውታል? ብዙ ሰዎች የመጀመርያው የዕብራይስጥ ቃል ‘ወጣት ሴት’ ወይም ‘ድንግል’ ማለት እንደሆነ የሚያውቁ ቢመስሉም ማንም ሰው የሰብዓ ሊቃውንት ትርጉም παρθένος (በመባል ይገለጻል) ብሎ የተረጎመውን ምስክር አላመጣም። ፓርትሄኖስ) በተለይም ‘ድንግል’ ማለት ነው። በሌላ አነጋገር፣ በ፪፻፶ ዓክልበ የአይሁድ መሪ የአይሁድ ረቢዎች የዕብራይስጡን የኢሳይያስ ትንቢት ተረድተው ‘ድንግል’ እንጂ ‘ወጣት ሴት’ ማለት አይደለም – ኢየሱስ ከመወለዱ ከሁለት መቶ ዓመታት በፊት። ‘ድንግል መወለድ’ የፈለሰፈው በወንጌል ጸሐፊዎች ወይም በጥንት ክርስቲያኖች አይደለም። ኢየሱስ ከመምጣቱ ከረጅም ጊዜ በፊት አይሁዳዊ ነበር.

ረቢዎች ድንግል ምን እንደ ሆነች ያውቁ ነበር

ለምን በ፪፻፶ዓክልበ የአይሁድ ሊቃውንት ይህን ያህል ድንቅ ትርጉም ያደርጉ ነበር ሀ ድንግል ወንድ ልጅ ነበረው? እነሱ አጉል እምነት ስለሌላቸው እና ሳይንሳዊ ስላልሆኑ ነው ብለው ካሰቡ እንደገና እናስብ። በጊዜው የነበሩ ሰዎች ገበሬዎች ነበሩ። እርባታ እንዴት እንደሚሰራ ያውቁ ነበር. ከሴፕቱጀንት በመቶዎች ከሚቆጠሩ ዓመታት በፊት አብርሃም እና ሳራ ከተወሰነ ዕድሜ በኋላ ማረጥ እንደመጣ እና ከዚያም ልጅ መውለድ እንደማይቻል ያውቁ ነበር። አይደለም፣ በ፪፻፶ ዓክልበ ሊቃውንት ዘመናዊ ኬሚስትሪ እና ፊዚክስ አያውቁም፣ ነገር ግን እንስሳት እና ሰዎች እንዴት እንደሚራቡ ተረድተዋል። ሀ መኖር እንደማይቻል ባወቁ ነበር። ድንግል መወለድ. ነገር ግን ወደ ኋላ አላፈገፈጉም እና በሴፕቱጀንት ውስጥ ‘ወጣት ሴት’ ብለው ተርጉመውታል። አይደለም፣ በጥቁር እና በነጭ እንደገለፁት ሀ ድንግል ወንድ ልጅ ይወልዳል.

የማርያም ዐውድ

አሁን የዚህን ታሪክ ፍጻሜ ተመልከት። ማርያም ድንግል መሆኗን ማረጋገጥ ባይቻልም በአስደናቂ ሁኔታ ውስጥ ነበረች። ብቻ እና ክፍት ጥያቄ ሆኖ የሚቆይበት በጣም አጭር የሕይወት ደረጃ። ይህ የትልቅ ቤተሰቦች ዘመን ነበር። አሥር ልጆች ያሏቸው ቤተሰቦች የተለመዱ ነበሩ. ይህ ከሆነ፣ ኢየሱስ የበኩር ልጅ የመሆን እድሉ ምን ያህል ነበር? ምክንያቱም ታላቅ ወንድም ወይም እህት ቢኖረው ኖሮ ማርያም ድንግል እንዳልነበረች በእርግጠኝነት እናውቃለን። በዘመናችን ቤተሰቦች ፪ ልጆች ሲወልዱ ከ፶-፶ እድል ነው, ነገር ግን ያኔ ከ ፩፻፲ ዕድል ወደ ፱ ቅርብ ነበር. ዕድሉ ከ ፲ XNUMX ውስጥ XNUMX ከ XNUMX ነበር የድንግል ‘ፍጻሜ’ ኢየሱስ ታላቅ ወንድም እንዳለው ቀላል በሆነ እውነታ ብቻ ነው – ግን (ከአጋጣሚዎች ጋር) ግን አላደረገም።

አሁን በዚህ ጉዳይ ላይ ማርያም ስለተጫወተችበት አስደናቂ ጊዜ አስብ። በትዳር ውስጥ ለጥቂት ቀናት እንኳን ቢሆን ኖሮ ድንግልና ‘ፍጻሜ’ እንደገና ሊሰናበት ይችላል. በአንጻሩ ግን እስካሁን ካልተጫወተች እና እርጉዝ ሆና ከተገኘች እሷን የሚንከባከብ እጮኛ አይኖራትም ነበር። በዚያ ባሕል፣ እርጉዝ ነገር ግን ነጠላ ሴት እንደመሆኗ ብቻዋን መቆየት ይኖርባት ነበር – እንድትኖር ከተፈቀደላት።

ድንግልን መወለድ የማይቻል ያደረጉት እነዚህ አስደናቂ እና የማይገመቱ ‘አጋጣሚዎች’ ናቸው። ይልቅ የሚገርመኝ ። እነዚህ በአጋጣሚዎች የሚጠበቁ አይደሉም፣ ነገር ግን አንድ አእምሮ እቅድን እና ዓላማን ለማሳየት ዝግጅቶችን ሲያዘጋጅ እንደነበረው ሚዛናዊ እና የጊዜ ስሜትን ያሳያሉ።

የረቢዎች ጽሑፎች ምስክር

ማርያም ያገባት ኢየሱስ ከመወለዱ በፊት ነው ወይም ኢየሱስ ታላላቅ ወንድሞችና እህቶች ካሉት ጠላት የሆኑ አይሁዳውያን ምስክሮች ይህንኑ ጠቁመው ነበር። ይልቁንስ አሁንም በዚህ ነጥብ ላይ ከወንጌል ጸሐፊዎች ጋር የተስማሙ ይመስላል። ኤፍ ኤፍ ብሩስ ኢየሱስ በራቢዎች ጽሑፎች ውስጥ እንዴት እንደተጠቀሰ ሲያብራራ ይህንን አስተውሏል፡-

ኢየሱስ በራቢ ሥነ ጽሑፍ ውስጥ እንደ ኢየሱስ ቤን ፓንቴራ ወይም ቤን ፓንዲራ. ይህ “የፓንደር ልጅ” ማለት ሊሆን ይችላል። በጣም የሚገመተው ማብራሪያ የፓርተኖስ ብልሹነት ነው፣ ‘ድንግል’ ለሚለው የግሪክ ቃል እና የድንግል ልጅ መሆኑን ከክርስቲያኖች ማጣቀሻዎች የመነጨ ነው (ገጽ ፶፯-፶፰)

ዛሬ፣ እንደ ኢየሱስ ዘመን፣ በኢየሱስ እና በወንጌል የይገባኛል ጥያቄዎች ላይ ጥላቻ አለ። ያኔ፣ እንደአሁኑ፣ በእሱ ላይ ከፍተኛ ተቃውሞ ነበር። ግን ልዩነቱ ያኔ እንዲሁ ነበሩ ማለት ነው። ምስክሮች፣ እና እንደ ጠላት ምስክሮች እነዚህ ነጥቦች የተነሱ ወይም የተሳሳቱ ከሆኑ በእርግጠኝነት ሊያስተባብሏቸው የሚችሏቸውን አንዳንድ መሰረታዊ ነጥቦችን አላስተባበሉም።

መጽሐፍ ቅዱስ አስደናቂ መጽሐፍ ነው። በእግዚአብሔር አነሳሽነት እና ታሪክን በትክክል እንደመዘገበ ይናገራል። በመጽሐፍ ቅዱስ ውስጥ ለመጀመሪያው መጽሐፍ የመጀመሪያ ምዕራፎች ታሪካዊ ትክክለኛነትን እጠራጠራለሁ – ዘፍጥረት። ይህ የአዳም እና የሔዋን ታሪክ፣ ገነት፣ የተከለከለው ፍሬ፣ ፈታኝ፣ በመቀጠልም የኖህ ታሪክ ከዓለም አቀፉ የጥፋት ውሃ መትረፍ ነው። እኔ፣ ዛሬ እንደ አብዛኞቹ ሰዎች፣ እነዚህ ታሪኮች በእርግጥ የግጥም ዘይቤዎች ናቸው ብዬ አስቤ ነበር።

ይህን ጥያቄ ሳጠና፣ እምነቴን እንደገና እንዳስብ የሚያደርጉ አንዳንድ አስደናቂ ግኝቶችን አደረግሁ። አንድ ግኝት በቻይንኛ ጽሑፍ ውስጥ ተካትቷል። ይህንን ለማየት ስለ ቻይናውያን አንዳንድ ዳራ ማወቅ አለብህ።

የቻይንኛ ጽሑፍ

ቻይንኛ የተጻፉት ከቻይና ሥልጣኔ ጅማሬ ጀምሮ ማለትም ከ፬ሺ ፪፻ ዓመታት በፊት ማለትም ሙሴ የዘፍጥረትን መጽሐፍ ከመጻፉ ከ፯፻ ዓመታት በፊት (፩ሺ፭፻ ዓክልበ. ግድም) ነው። ሁላችንም የቻይንኛ ካሊግራፊን ስናይ እንገነዘባለን። ብዙዎቻችን የማናውቀው ነገር ርዕዮተ-ግራሞች ወይም የቻይንኛ ‘ቃላቶች’ የተገነቡት ከቀላል ስዕሎች ከሚባሉት ነው. አክራሪዎች. እንግሊዘኛ ቀላል ቃላትን (እንደ ‘እሳት’ እና ‘ትራክ’) ወስዶ ወደ ውህድ ቃላቶች (‘የእሳት አደጋ መኪና’) እንዴት እንደሚያዋህዳቸው ተመሳሳይ ነው። በሺዎች በሚቆጠሩ ዓመታት ውስጥ የቻይንኛ ካሊግራፊ በጣም ትንሽ ተለውጧል. ይህንንም የምናውቀው በጥንታዊ የሸክላ ዕቃዎች እና በአጥንት ቅርሶች ላይ ከሚገኘው ጽሑፍ ነው። በ ፳ ውስጥ ብቻ^th ክፍለ ዘመን ከቻይና ኮሚኒስት ፓርቲ አገዛዝ ጋር ስክሪፕቱ ቀለል ብሏል።

‘መጀመሪያ’ ለቻይንኛ

ለምሳሌ የቻይንኛን አይዲዮግራም ‹መጀመሪያ› ለሚለው ረቂቅ ቃል አስቡበት። እዚህ ይታያል።

‘የመጀመሪያው’ እንደሚታየው የቀለለ አክራሪዎች ድብልቅ ነው። እነዚህ ጽንፈኞች እንዴት በ’መጀመሪያ’ ውስጥ ተደምረው እንደሚገኙ ማየት ትችላለህ። የእያንዳንዳቸው ራዲካል ትርጉምም ይታያል። ይህ ማለት የዛሬ ፬ሺ፪፻ ዓመት አካባቢ የመጀመሪያዎቹ ቻይናውያን ጸሐፍት ቻይናውያንን ሲጽፉ ጽንፈኞችን ተቀላቅለው ‘ሕያው’+’አቧራ’+’ማን’ => ‘መጀመሪያ’ የሚል ትርጉም ይዘው ነበር። ግን ለምን? በ’አቧራ’ እና ‘በመጀመሪያ’ መካከል ምን የተፈጥሮ ግንኙነት አለ? አንድም የለም። ነገር ግን በዘፍጥረት ውስጥ የመጀመሪያውን ሰው መፈጠሩን አስተውል.

^፲፯ ፤ ነገር ግን መልካምንና ክፉን ከሚያስታውቀው ዛፍ አትብላ፤ ከእርሱ በበላህ ቀን ሞትን ትሞታለህና።

ኦሪት ዘፍጥረት ፪:፲፯

‘የመጀመሪያው’ ሰው (አዳም) የተፈጠረው ከአፈር ነው። ሙሴ ዘፍጥረትን ከመጻፉ ፯፻ ዓመታት በፊት ግን የጥንት ቻይናውያን ይህን ግንኙነት ከየት አገኙት?

ለቻይንኛ ተናገር እና ፍጠር

ይህን አስቡበት፡-

የ’አቧራ’+ ‘የአፍ እስትንፋስ’+ ‘ሕያው’ የሚባሉት ጽንፈኞች ተደምረው ርዕዮተ-ግራሙን ‘መናገር’ ያደርጉታል። ያኔ ግን ‘መናገር’ እራሱ ከ’መራመድ’ ጋር ተደምሮ ‘መፍጠር’ን ይፈጥራል።

ነገር ግን የጥንት ቻይናውያን ይህን ግንኙነት እንዲፈጥሩ የሚያደርጋቸው ‘አቧራ’፣ ‘የአፍ እስትንፋስ’፣ ‘ሕያው’፣ ‘መራመድ’ እና ‘መፍጠር’ መካከል ያለው ተፈጥሯዊ ግንኙነት ምንድን ነው? ነገር ግን ይህ ከላይ ከዘፍጥረት ፪፡፲፯ ጋር ተመሳሳይነት አለው።

የቻይናው ዲያብሎስ እና ፈታኝ

ይህ ተመሳሳይነት ይቀጥላል. ‘ዲያብሎስ’ “በአትክልቱ ስፍራ በድብቅ ከሚንቀሳቀስ ሰው” እንዴት እንደሚፈጠር አስተውል። በገነት እና በአጋንንት መካከል ያለው ተፈጥሯዊ ግንኙነት ምንድን ነው? ምንም የላቸውም።

ሆኖም የጥንት ቻይናውያን በዚያን ጊዜ ‘ዲያብሎስን’ ከ’ሁለት ዛፎች’ ጋር ለ’ፈታኝ’ በማዋሃድ በዚህ ላይ ገነቡ!

ስለዚህ ‘በሁለት ዛፎች’ ሽፋን ስር ያለው ‘ዲያብሎስ’ ‘ፈታኝ’ ነው። ከፈተና ጋር ተፈጥሯዊ ግንኙነት ልፈጥር ከፈለግኩ ፍትወት የተሞላባት ሴት ባር ላይ ወይም አጓጊ ኃጢአት ላሳይ እችላለሁ። ግን ለምን ሁለት ዛፎች? ‘ጓሮዎች’ እና ‘ዛፎች’ ከ’ሰይጣን’ እና ‘ፈታኞች’ ጋር ምን አገናኛቸው? አሁን ከዘፍጥረት ዘገባ ጋር አወዳድር፡-

^፰ ፤ እግዚአብሔር አምላክም በምሥራቅ በዔድን ገነትን ተከለ የፈጠረውን ። ^፱በገነት መካከል የሕይወትን ዛፍ፥ መልካምና ያንን የሚያስታውቀውንም ዛፍ አበበ።

ኦሪት ዘፍጥረት፪:፰-፱

እባብም እግዚአብሔር አምላክ ከፈጠረው ከምድር አውሬ ሁሉ ይልቅ ተንኰ ሴቲቱንም በውኑ እግዚአብሔር ከገነት ዛፍ ሁሉ እንዳትበሉ አዝዞአልን? አላት።

ኦሪት ዘፍጥረት ፫:፩

‘መመኘት’ ወይም ‘መመኘት’ እንደገና ከ’ሴት’ እና ‘ሁለት ዛፎች’ ጋር ይገናኛል። ለምን ‘ምኞት’ን በፆታዊ ስሜት ከ’ሴት’ ጋር አታገናኝም? ይህ የተፈጥሮ ግንኙነት ይሆናል. ቻይናውያን ግን ይህን አላደረጉም።

የዘፍጥረት ዘገባ ‘መመኝ’፣ ‘ሁለት ዛፎች’ እና ‘ሴት’ መካከል ያለውን ዝምድና ያሳያል።

^፮ ፤ እግዚአብሔርም ሰውን በምድር ላይ በመፍጠሩ ተጸጸተ፥ በልቡም አዘነ።

ኦሪት ዘፍጥረት ፫:፮

ትልቁ ጀልባ

ሌላ አስደናቂ ትይዩ እንመልከት። የቻይንኛ ‘ትልቅ ጀልባ’ ርዕዮተ-ግራም ከዚህ በታች ይታያል እና ይህን የሚገነቡት አክራሪዎችም እንዲሁ ይታያሉ፡

በአንድ ‘ዕቃ’ ውስጥ ‘ስምንት’ ‘ሰዎች’ ናቸው። እኔ አንድ ትልቅ ጀልባ ልወክል ከሆነ ለምን ፫ሺ ሰዎች በመርከብ ውስጥ አይኖሩም. ለምን ስምንት? የሚገርመው፣ በዘፍጥረት የጥፋት ውኃ ዘገባ ውስጥ በኖኅ መርከብ ውስጥ ስምንት ሰዎች (ኖኅ፣ ሦስቱ ልጆቹና አራቱ ሚስቶቻቸው) አሉ።

ዘፍጥረት እንደ ታሪክ

በዘፍጥረት መጀመሪያ እና በቻይንኛ አጻጻፍ መካከል ያለው ተመሳሳይነት አስደናቂ ነው። ቻይናውያን ኦሪት ዘፍጥረትን አንብበው ከሱ እንደተበደሩ ሊያስብ ይችላል ነገር ግን የቋንቋቸው አመጣጥ ከሙሴ ፯፻ ዓመታት በፊት ነው። በአጋጣሚ ነው? ግን ለምን ብዙ ‘አጋጣሚዎች’? በኋለኛው የአብርሃም፣ ይስሐቅ እና ያዕቆብ የዘፍጥረት ታሪኮች ላይ ከቻይናውያን ጋር እንደዚህ ያለ ተመሳሳይነት ለምን የለም?

ግን ዘፍጥረት እውነተኛ ታሪካዊ ክስተቶችን እየመዘገበ ነው እንበል። ከዚያም ቻይናውያን – እንደ ዘር እና የቋንቋ ቡድን – ከባቤል (ዘፍጥረት ፲፩) እንደ ሌሎቹ ጥንታዊ ቋንቋ / የዘር ቡድኖች ይመነጫሉ. የባቤል ታሪክ የኖኅ ልጆች እርስ በርሳቸው እንዳይግባቡ ቋንቋቸውን በእግዚአብሔር እንዴት እንዳደበላለቁ ይናገራል። ይህም ከሜሶጶጣሚያ እንዲሰደዱ አድርጓቸዋል፣ እና ጋብቻን በቋንቋቸው እንዲገድቡ አድርጓል። ከባቤል ከተበተኑት ህዝቦች መካከል ቻይናውያን አንዱ ነበሩ። በዚያን ጊዜ የዘፍጥረት ፍጥረት/የጥፋት ውሃ ዘገባዎች የቅርብ ጊዜ ታሪካቸው ነበር። ስለዚህ እንደ ‘መኝ’፣ ‘ፈታኝ’ ወዘተ ለሚሉት ረቂቅ ፅንሰ-ሀሳቦች መፃፍ ሲያዳብሩ በታሪካቸው በደንብ ከተረዱት ሂሳቦች ወስደዋል። በተመሳሳይ መልኩ ለስሞች እድገት – ልክ እንደ ‘ትልቅ ጀልባ’ ከሚያስታውሷቸው ልዩ መለያዎች ይወስዳሉ።

ስለዚህ የፍጥረት እና የጥፋት ውሃ ዘገባዎች ከሥልጣኔያቸው መጀመሪያ ጀምሮ በቋንቋቸው ውስጥ ተካትተዋል። ብዙ መቶ ዓመታት ሲያልፍ ብዙውን ጊዜ እንደሚከሰት ዋናውን ምክንያት ረስተዋል. ጉዳዩ ይህ ከሆነ የዘፍጥረት ዘገባ ግጥማዊ ዘይቤዎችን ብቻ ሳይሆን እውነተኛ ታሪካዊ ክስተቶችን መዝግቧል።

የቻይና ድንበር መስዋዕቶች

ቻይናውያን በምድር ላይ ከተካሄዱት ረጅም ጊዜ የሚቆዩ የሥርዓት ወጎች ነበራቸው። ከቻይና ሥልጣኔ ጅማሬ (በ፪ሺ፪፻ ዓክልበ. አካባቢ) የቻይናው ንጉሠ ነገሥት በክረምቱ ወቅት ለሻንግ-ቲ ( ‘ንጉሠ ነገሥት በሰማይ’ ማለትም እግዚአብሔር) ሁልጊዜ አንድ ወይፈን ይሠዋ ነበር። ይህ ሥነ ሥርዓት በሁሉም የቻይና ሥርወ መንግሥት ቀጠለ። በእርግጥ በ ፲፱፲፩ ጄኔራል ሱን ያት-ሴን የኪንግ ሥርወ መንግሥትን ሲገለብጡ ብቻ ነበር የቆመው። ይህ የበሬ መስዋዕትነት በየአመቱ በቤጂንግ የቱሪስት መስህብ በሆነው ‘የገነት መቅደስ’ ይቀርብ ነበር። ታዲያ ከ፬ሺ ዓመታት በላይ አንድ ወይፈን በየዓመቱ በቻይና ንጉሠ ነገሥት ለሰማያዊው ንጉሠ ነገሥት ይሠዉ ነበር ለምን? ከረጅም ጊዜ በፊት ኮንፊሽየስ (፭፻፶፩-፬፻፸፱ ዓክልበ. ግድም) ይህንን ጥያቄ አቅርቧል። አለ:

“ለሰማይ እና ለምድር የሚቀርበውን መስዋዕትነት ስርዓት የተረዳ… የመንግስትን መንግስት መዳፉ ውስጥ ለማየት ቀላል ሆኖ ያገኘዋል!”

ኮንፊሽየስ የተናገረው ነገር ቢኖር ያንን የመሥዋዕቱን ምሥጢር የሚከፍት ሰው መንግሥቱን ለመግዛት ጥበበኛ እንደሚሆን ነው። ስለዚህ ከክርስቶስ ልደት በፊት በ2200 የድንበር መስዋዕትነት በተጀመረበት ወቅት፣ እስከ ኮንፊሺየስ ዘመን (፭፻ ዓክልበ.) የመሥዋዕቱ ትርጉም ለቻይናውያን ጠፍቶ ነበር – ምንም እንኳን አመታዊውን መሥዋዕት ሌላ ፪ሺ፬፻ ዓመታትን እስከ፲፱፲፩ ዓ.ም.

ምናልባት፣ የእነርሱ የካሊግራፊ ትርጉም ባይጠፋ ኮንፊሽየስ ለጥያቄው መልስ ሊያገኝ ይችል ነበር። ‘ጻድቃን’ የሚለውን ቃል ለመገንባት ጥቅም ላይ የዋሉትን አክራሪዎችን ተመልከት።

ጽድቅ በእኔ ላይ የ’በጎች’ ድብልቅ ነው። እና ‘እኔ’ የ’እጅ’ እና ‘ላንስ’ ወይም ‘ጩራ’ ድብልቅ ነው። እጄ በጉን ገድሎ ውጤቱን አጠፋለሁ የሚል ሀሳብ ይሰጣል ጽድቅ. በእኔ ቦታ ያለው የበጉ መሥዋዕት ወይም ሞት ጽድቅን ይሰጠኛል።

መሥዋዕቶች በመጽሐፍ ቅዱስ ውስጥ

ሙሴ የአይሁድን የመስዋዕት ሥርዓት ከመጀመሩ ከረጅም ጊዜ በፊት ዘፍጥረት ብዙ የእንስሳት መሥዋዕቶች አሉት። ለምሳሌ አቤል (የአዳም ልጅ) እና ኖህ መሥዋዕት አቀረቡ (ዘፍ ፬፡፬ እና፰፡፳)። የመጀመሪያዎቹ ሰዎች የእንስሳት መሥዋዕቶች ለጽድቅ የሚያስፈልገው ምትክ ሞት ምልክቶች መሆናቸውን የተረዱ ይመስላል። ከኢየሱስ የማዕረግ ስሞች አንዱ ‘የእግዚአብሔር በግ’ ነው (ዮሐ. ፩፡፳፱) የእሱ ሞት ነበር ጽድቅን የሚሰጥ እውነተኛ መስዋዕት ነው።. ሁሉም የእንስሳት መስዋዕቶች – የጥንት የቻይና ድንበር መስዋዕቶችን ጨምሮ – የእሱ መስዋዕት ምስሎች ብቻ ነበሩ. ይሄው ነው። የአብርሃም የይስሐቅ መስዋዕትነት አመልክቷል, እንዲሁም የሙሴ የፋሲካ መሥዋዕት. የጥንት ቻይናውያን በኮንፊሽየስ ዘመን ረስተውት የነበረ ቢሆንም አብርሃም ወይም ሙሴ ከመወለዳቸው ከረጅም ጊዜ በፊት ይህን መረዳት የጀመሩ ይመስሉ ነበር።

የእግዚአብሔር ጽድቅ ተገለጠ

ይህም ማለት የኢየሱስን መስዋዕትነትና ሞት ለሰው ልጅ ታሪክ መባቻ የተረዳው ለጽድቅ ነው። የኢየሱስ ሕይወት፣ ሞት እና ትንሣኤ ሰዎች ከጥንት ጀምሮ እንዲያውቁት በምልክቶች የተጠናከረ መለኮታዊ ዕቅድ ነበር።

ይህ ከፍላጎታችን ጋር የሚጋጭ ነው። እኛ የምናስበው ጽድቅ በእግዚአብሔር ምሕረት ላይ ወይም በእኛ ብቃቶች ላይ የተመሠረተ ነው ። በሌላ አነጋገር፣ እግዚአብሔር መሐሪ እንጂ ቅዱስ ስላልሆነ ብዙዎች ለኃጢአት ምንም ክፍያ አያስፈልግም ብለው ያስባሉ። ሌሎች ደግሞ የተወሰነ ክፍያ እንደሚያስፈልግ ያስባሉ, ነገር ግን እኛ በምናደርጋቸው መልካም ነገሮች ክፍያ መፈጸም እንችላለን. ስለዚህ ጥሩ ወይም ሃይማኖተኛ ለመሆን እንሞክራለን እና ሁሉም ነገር እንደሚሳካ ተስፋ እናደርጋለን. ይህም በወንጌል ተቃርኖ ነው፡-

^፳፩ አሁን ግን በሕግና በነቢያት የተመሰከረለት የእግዚአብሔር ጽድቅ ያለ ሕግ ተገልጦአል፥ ^፳፪ እርሱም፥ ለሚያምኑ ሁሉ የሆነ፥ በኢየሱስ ክርስቶስ በማመን የሚገኘው የእግዚአብሔር ጽድቅ ነው፤ ልዩነት የለምና፤

ወደ ሮሜ ሰዎች ፫:፳፩-፳፪

ምናልባት የጥንት ሰዎች እኛ የመርሳት አደጋ ላይ ያለን አንድ ነገር ያውቁ ነበር.

ዋቢ

• የዘፍጥረት ግኝት. ቺ ካንግ እና ኤቴል ኔልሰን በ፲፱፸፱ ዓ.ም
• ዘፍጥረት እና ሚስጥራዊው ኮንፊሽየስ መፍታት አልቻሉም. ኢቴል ኔልሰን እና ሪቻርድ ብሮድቤሪ. በ፲፱፺፬ዓ.ም

አንዳንድ ጊዜ ሰዎችን የኢየሱስ የመጨረሻ ስም ማን እንደሆነ እጠይቃለሁ። ብዙውን ጊዜ “የመጨረሻ ስሙ ‘ክርስቶስ’ እንደሆነ እገምታለሁ ግን እርግጠኛ አይደለሁም” ብለው ይመልሳሉ። ከዚያም እጠይቃለሁ፣ “ከሆነ፣ ኢየሱስ ትንሽ ልጅ እያለ ዮሴፍ ክርስቶስ እና ማርያም ክርስቶስ ትንሹን ኢየሱስ ክርስቶስን ወደ ገበያ ወሰዱት?” በዚያ መንገድ ሲሰሙ ‘ክርስቶስ’ የኢየሱስ የመጨረሻ ስም እንዳልሆነ ይገነዘባሉ። ታዲያ ‘ክርስቶስ’ ምንድን ነው? ከየት ነው የሚመጣው? ምን ማለት ነው? በዚህ ጽሑፍ ውስጥ የምንመረምረው ይህንን ነው.

ትርጉም እና በቋንቋ ፊደል መጻፍ

በመጀመሪያ አንዳንድ የትርጉም መሰረታዊ ነገሮችን ማወቅ አለብን. ተርጓሚዎች አንዳንድ ጊዜ በተመሳሳይ መተርጎም ይመርጣሉ ድምጽ ከትርጉም ይልቅ, በተለይም ለስሞች ወይም ማዕረጎች. ይህ በቋንቋ ፊደል መጻፍ በመባል ይታወቃል . ለመጽሐፍ ቅዱስ ተርጓሚዎች ቃላቶቹ (በተለይም ስሞችና ማዕረጎች) በተተረጎመው ቋንቋ በትርጉም (በትርጉም) ወይም በቋንቋ ፊደል (በድምፅ) የተሻሉ መሆን አለመሆኑን መወሰን ነበረባቸው። ምንም የተለየ ህግ የለም.

ሴፕቱጀንት

መጽሐፍ ቅዱስ ለመጀመሪያ ጊዜ የተተረጎመው በ፪፻፶ዓክልበ የዕብራይስጥ ብሉይ ኪዳን ወደ ግሪክ ሲተረጎም ነው። ይህ ትርጉም የ ሴፕቱዋጊንት (ወይም ኤል ኤክስ ኤክስ ) እና ዛሬም ጥቅም ላይ ይውላል. አዲስ ኪዳን የተጻፈው ከ፫፻ ዓመታት በኋላ በግሪክ በመሆኑ ጸሐፊዎቹ ከዕብራይስጥ ብሉይ ኪዳን ይልቅ የግሪክን ሰፕቱጀንት ይጠቅሳሉ።

ትርጉም እና ትርጉም በሴፕቱጀንት ውስጥ

ከታች ያለው ሥዕል ይህ በዘመናችን ያሉ መጽሐፍ ቅዱሶችን እንዴት እንደሚነካ ያሳያል።

የመጀመሪያው ብሉይ ኪዳን የዕብራይስጥ – ኳድራንት # ፩ ነው። ሴፕቱጀንት ከዕብራይስጥ ወደ ግሪክ ትርጉም ስለነበር (በ፪፻፶ ዓክልበ.) ከአራት # ፩ ወደ # ፪ የሚሄድ ቀስት እናሳያለን። የአዲስ ኪዳን ደራሲዎች አዲስ ኪዳንን የጻፉት በግሪክ ነው፡ ስለዚህ ይህ ማለት # ፪ ብሉይ እና አዲስ ኪዳንን ይዟል ማለት ነው። በታችኛው አጋማሽ (# ፫ ) የመጽሐፍ ቅዱስ ዘመናዊ ቋንቋ ትርጉም (ለምሳሌ እንግሊዝኛ) አለ። ይህንን ትርጉም ለማግኘት የቋንቋ ሊቃውንት ብሉይ ኪዳንን ከመጀመሪያው ዕብራይስጥ ( ከ #፩ወደ # ፫ ) እና አዲስ ኪዳንን ከግሪክ ( #፪ -> #፫ ) ተርጉመዋል። ከላይ እንደተገለፀው ተርጓሚዎቹ በቋንቋ ፊደል መጻፍ ወይም በስም እና በርዕስ ትርጉም ላይ መወሰን አለባቸው።

በኦርቶዶክስ ትውፊት (በአጠቃላይ የምስራቅ አውሮፓ አብያተ ክርስቲያናት) የተተረጎሙ መጽሐፍ ቅዱሶች ብሉይ ኪዳንን ከግሪክ ሰፕቱጀንት ተርጉመዋል። ስለዚህም ለእነዚህ መጽሐፍ ቅዱሶች ብሉይ እና አዲስ ኪዳን ከግሪክ የመጡ ናቸው ( #፪ -> #፫ )።

‘የክርስቶስ’ አመጣጥ

አሁን ይህንኑ ቅደም ተከተል እንከተላለን፣ ነገር ግን በእንግሊዝኛ አዲስ ኪዳን ውስጥ በሚታየው ‘ክርስቶስ’ በሚለው ቃል ላይ እናተኩራለን።

በዋናው ዕብራይስጥ (በኳድራንት # ፩ ) ለክርስቶስ ጥቅም ላይ የዋለው ቃል ‘ማሺያክ’ ነው። የዕብራይስጥ መዝገበ ቃላት ‘ማሺያክ’ እንደ ‘የተቀባ ወይም የተቀደሰ’ ሰው በማለት ገልጿል። የመዝሙረ ዳዊት ምንባቦች ስለ አንድ የተወሰነ መምጣት ማሺያች ተንብየዋል (ከተወሰነ መጣጥፍ ‘the’ ጋር)። እ.ኤ.አ. በ250 ከዘአበ የሰብዓ ሊቃውንት ትርጉም ረቢዎች የዕብራይስጥ ማሺያክ ተመሳሳይ ትርጉም ያለው Χριστός = ክሪስቶስ ለሚለው የግሪክኛ ቃል ተጠቅመዋል። ይህ የመጣው ከ chrio ነው፣ እሱም በዘይት መቀባት ማለት ነው።

ስለዚህ ክርስቶስ የሚለው ቃል በትርጉም (በድምፅ አልተተረጎመም) ከዕብራይስጥ ‘ማሺያክ’ ወደ ግሪክ ሰፕቱጀንት ስለዚህ ስለሚመጣው ሰው ትንቢት ተተርጉሟል። ይህ ኳድራንት #2 ነው። የአዲስ ኪዳን ጸሐፊዎች ኢየሱስ በሴፕቱጀንት ውስጥ የተነበየው ይህ ሰው መሆኑን ተረድተዋል። ስለዚህ ክርስቶስ የሚለውን ቃል በግሪክ አዲስ ኪዳን መጠቀማቸውን ቀጠሉ። (እንደገና በኳድራንት #፪:)

ክርስቶስ  በሌሎች ቋንቋዎች መጽሐፍ ቅዱሶች

ለሌሎች ቋንቋዎች ግን ‘ክርስቶስ’ ከግሪክ ወደ እንግሊዝኛ (እና ሌሎች ዘመናዊ ቋንቋዎች) ‘ክርስቶስ’ ተብሎ ተተርጉሟል። ይህ ቁጥር 3 የተሰየመው የምስሉ የታችኛው ግማሽ ነው። ስለዚህ የዘመናችን ‘ክርስቶስ’ ከብሉይ ኪዳን የተወሰደ መጠሪያ ነው። ከዕብራይስጥ ወደ ግሪክ ተተርጉሞ፣ ከዚያም ከግሪክ ወደ ሌሎች ቋንቋዎች በመተርጎም የተገኘ ነው። ሊቃውንት የዕብራይስጥ ብሉይ ኪዳንን በቀጥታ ወደ ዘመናዊ ቋንቋዎች ይተረጉማሉ ግሪክን እንደ መካከለኛ ቋንቋ ሳይጠቀሙበት። የመጀመሪያውን የዕብራይስጥ ‘ማሺያክ’ ሲተረጉሙ የተለያዩ ቃላትን ተጠቅመዋል። አንዳንዶች የዕብራይስጥ ‘ማሺያ’ የሚለውን ቃል መሲሕ ወደሚለው ቃል በድምፅ ተርጉመውታል። ሌሎች ‘ማሺያክ’ን በትርጉሙ የተረጎሙ ሲሆን በእነዚህ ልዩ ምንባቦች ውስጥ ‘የተቀባ’ ብለው ተተርጉመዋል። በእነዚህ በሁለቱም ሁኔታዎች በዘመናዊው ብሉይ ኪዳን ውስጥ ‘ክርስቶስ’ የሚለውን ቃል ብዙ ጊዜ አናየውም። ስለዚህ ይህ ከብሉይ ኪዳን ጋር ያለው ግንኙነት በግልጽ አይታይም። ከዚህ ትንታኔ ግን በመጽሐፍ ቅዱስ ውስጥ፡-

‘ክርስቶስ’=’መሲሕ’=’የተቀባ”

እነዚህ ሁሉ ተመሳሳይ ትርጉሞች አሏቸው እና አንድ አይነት የመጀመሪያ ርዕስ ያመለክታሉ። ይህ እንዴት 4= ‘አራት’ (እንግሊዝኛ) = ‘quatre’ (ፈረንሳይኛ) = ፮-፪ = ፪+፪ ጋር ተመሳሳይ ነው። እነዚህ ሁሉ የ’፬’ የሂሳብ እና የቋንቋ አቻዎች ናቸው።

አንድ ንጉሥ የሾመው ንጉሥ ለመሆን የሄደው ቅባት ነበር። ዛሬ አንድ ጠቅላይ ሚኒስትር ወይም ፕሬዚዳንት የመግዛት መብትን የሚያገኙት መመረጥ ከሂደቱ ጋር ተመሳሳይ ነው። ጠቅላይ ሚኒስትሩ ‘የተመረጡት’ ልንል እንችላለን፣ በተመሳሳይ መልኩ ንጉሱ ‘የተቀባ’ ነው የምንለው። ስለዚህ ‘የተቀባው’ ወይም ‘መሲሕ’ ወይም ‘ክርስቶስ’ የሚገዛውን ንጉሥ ።

የብሉይ ኪዳን ትንቢቶች ስለ ‘ክርስቶስ’

በእርግጥ፣ ‘ክርስቶስ’ በመዝሙር ውስጥ አስቀድሞ በዳዊት ካ፩ሺዓክልበ. የተጻፈ ትንቢታዊ መጠሪያ ነው – ኢየሱስ ከመወለዱ ከረጅም ጊዜ በፊት።

^፪ የምድር ነገሥታት ተነሡ፥ አለቆችም በእግዚአብሔርና በመሢሑ ላይ እንዲህ ሲሉ ተማከሩ። ^፫ ማሰርያቸውን እንበጥስ፥ ገመዳቸውንም ከእኛ እንጣል። ^፬በሰማይ የሚኖር እርሱ ይሥቃል፥ ጌታም ይሣለቅባቸዋል። ^፭ በዚያን ጊዜ በቍጣው ይናገራቸዋል፥ በመዓቱም ያውካቸዋል። ^፮ እኔ ግን ንጉሤን ሾምሁ በተቀደሰው ተራራዬ በጽዮን ላይ ^፯ትእዛዙን እናገራለሁ፤ እግዚአብሔር አለኝ። አንተ ልጄ ነህ፥ እኔ ዛሬ ወለድሁህ።

መዝሙረ ዳዊት ፪:፪-፯

መዝሙር ፪ በሴፕቱጀንት ውስጥ በሚከተለው መንገድ ይነበባል (በተተረጎመ አስገባሁት ክሬስቶስ ስለዚህ የክርስቶስን ርዕስ እንደ ሴፕቱጀንት አንባቢ ‘ማየት’ ​​ትችላለህ)

የምድር ነገሥታት በእግዚአብሔርና በእግዚአብሔር ላይ ቆሙ የእርሱ ክርስቶስ … በሰማይ ዙፋን ያለው ይስቃል; እግዚአብሔር በእነርሱ ላይ ይሳለቃል… እንዲህም ይላል

መዝሙረ ዳዊት፪: ፪ -፯

የተቀባውም ‘የእግዚአብሔር ልጅ’ ነው።

እዚህ ላይ ደግሞ የጌታ ትእዛዝ ቅቡዓኑን ‘ልጄ’ ብሎ ሲጠራቸው እንመለከታለን። በሌላ አነጋገር፣ እግዚአብሔር ‘የተቀባውን’ ‘ልጁ’ ብሎ ይጠራዋል። ‘የእግዚአብሔር ልጅ’ የሚለው መጠሪያ የመጣው እዚህ ላይ ነው፣ ከመዝሙር 2።  ስለዚህ፣ በኢየሱስ ወይም በአዲስ ኪዳን ጸሃፊዎች እንኳን አልፈለሰፈውም። እሱ ከተቀባው ጋር ተመሳሳይ ነው። እና አሁን:

‘ክርስቶስ’=’መሲሕ’=’የተቀባ” = ‘የእግዚአብሔር ልጅ’

ተዛማጅ ርዕስ ‘የሰው ልጅ’ እዚህ እንመረምራለን.

ክርስቶስ በ ፩ ኛው መቶ ክፍለ ዘመን አስቀድሞ ተጠበቀ

በዚህ እውቀት፣ ከወንጌል የተወሰኑ ምልከታዎችን እናድርግ። ከምሥራቅ የመጡ ጠቢባን የአይሁድን ንጉሥ ሲፈልጉ የንጉሥ ሄሮድስ ምላሽ ከዚህ በታች ቀርቧል። ይህ የኢየሱስ ልደት ታሪክ አካል ነው። እንደ አተረጓጎሙ መሰረት ‘መሲህ’ ወይም ‘ክርስቶስ’ እዚህ ጥቅም ላይ ሲውል ታያለህ። ‘መሲሑ ወይም ክርስቶስ’ አስቀድሞ ስለ ኢየሱስ ባይናገርም እንኳ ልብ በል።

ንጉሡ ሄሮድስም ሰምቶ ደነገጠ፥ ኢየሩሳሌምም ሁሉ ከእርሱ ጋር፤

የካህናትንም አለቆች የሕዝቡንም ጻፎች ሁሉ ሰብስቦ ክርስቶስ ወዴት እንዲወለድ ጠየቃቸው።

ማቴዎስ ፪:፫-፬

ኢየሱስ ከመወለዱ በፊትም እንኳ ‘ክርስቶስ’ (ወይም ‘መሲሑ’) የሚለው ሐሳብ በሄሮድስና በሃይማኖት አማካሪዎቹ መካከል በሰፊው ይታወቅ እንደነበር ልብ በል። በተለይ ኢየሱስን ሳይጠቅሱ ርዕሱን ይጠቀማሉ። ምክንያቱም ከላይ እንደተገለጸው ‘ክርስቶስ’ የመጣው ከመቶ ዓመታት በፊት በንጉሥ ዳዊት ከተጻፈው የብሉይ ኪዳን መዝሙራት ነው። ይህ በተለምዶ በ1ኛው ክፍለ ዘመን በነበሩ አይሁዶች (እንደ ሄሮድስ) ከግሪክ ሴፕቱጀንት ይነበባል። ርዕሱ በመቶዎች ለሚቆጠሩ ዓመታት ክርስቲያኖች ከመኖራቸው በፊት ነበር.

ንጉሥ ሄሮድስ ተቀናቃኝ ንጉሥ እንደሆነ ስለተረዳው ይህ ክርስቶስ ስጋት ስላደረበት ‘በጣም ተጨነቀ’። ስለዚህ በንጉሥ ሄሮድስ ምላሽ የክርስቶስ (ንጉሥ) ትርጉምም ሆነ ሥሩ ከረጅም ጊዜ በፊት የመነጨውን ሁለቱንም እንመለከታለን።

ክርስቶስ በመዝሙር ፩፴፪

መዝሙራት ስለዚህ ክርስቶስ ተጨማሪ ማጣቀሻዎች ነበሯቸው። ስታንዳርድ ምንባቡን እንድታዩት ‘ክርስቶስ’ ካለበት ከተተረጎመ ጋር ጎን ለጎን አስቀምጫለሁ።

መዝሙረ ዳዊት ፩፴፪በብሉይ ኪዳን ውስጥ እንዳሉት ብዙ ምንባቦች ወደፊት ጊዜ (“…ለዳዊት ቀንድን አደርጋለሁ…”) ይናገራል። አይሁዶች ሁልጊዜ መሲናቸውን (ወይም ክርስቶስን) እየጠበቁ ናቸው። የመሲሑን መምጣት እየጠበቁ ወይም እየጠበቁ መሆናቸው በብሉይ ኪዳን ውስጥ ወደፊት በሚታዩ ትንቢቶች ምክንያት ነው።

ስለዚህ ለማጠቃለል። የሚከተሉት ርዕሶች ተመሳሳይ ናቸው እና ሁሉም ከመዝሙረ ዳዊት የተገኙ ናቸው።

ክርስቶስ = መሲህ = የተቀባ = የእግዚአብሔር ልጅ

የብሉይ ኪዳን ትንቢቶች፡- እንደ መቆለፊያ ቁልፍ ሥርዓት ተወስኗል

ብሉይ ኪዳን ስለ ወደፊቱ ጊዜ አስቀድሞ መናገሩ ያልተለመደ ሥነ ጽሑፍ ያደርገዋል። ልክ እንደ በር መዝጊያ ነው። አንድ መቆለፊያ የተወሰነ ቅርጽ ስላለው ከመቆለፊያው ጋር የሚዛመድ አንድ የተወሰነ ‘ቁልፍ’ ብቻ መክፈት ይችላል። በተመሳሳይ መልኩ ብሉይ ኪዳን እንደ መቆለፊያ ነው። ከእነዚህ ውስጥ አንዳንዶቹን ስለ የአብርሃም መስዋዕትነት,የአዳም መጀመሪያ,የሙሴ ፋሲካ በሚናገሩት ርዕሶች ላይ አይተናል። መዝሙር ፩፴፪’ክርስቶስ’ የመጣው ከዳዊት ዘር ነው የሚለውን መሥፈርት አክሎ ተናግሯል። ይህ ጥያቄ ያስነሳው፡- ኢየሱስ ትንቢቶቹን የሚከፍተው ተዛማጅ ‘ቁልፍ’ ነው?