መጽሐፍ ቅዱስ አዳምና ሔዋንን ኃጢአት እንዲሠሩና እንዲሠሩ የፈተናቸው ዲያብሎስ (ወይም ሰይጣን) በእባብ አምሳል እንደሆነ ይናገራል። ውድቀታቸውን አመጣ. ይህ ግን አንድ አስፈላጊ ጥያቄ ያስነሳል፡- አምላክ ‘መጥፎን’ የፈጠረው ለምንድን ነው? ዲያቢሎስ (“ባላጋራ” ማለት ነው) መልካሙን ፍጥረቱን ለማበላሸት?
ሉሲፈር – አንጸባራቂው
እንዲያውም አምላክ የመላእክት ሁሉ አለቃ የሆነ ኃይለኛ፣ አስተዋይ እና የሚያምር መንፈስ እንደፈጠረ መጽሐፍ ቅዱስ ይናገራል። ስሙም ሉሲፈር ነበር። (“የሚያበራ አንድ” ማለት ነው) – እና እሱ በጣም ጥሩ ነበር. ነገር ግን ሉሲፈር በነጻነት የሚመርጥበት ፈቃድም ነበረው። በኢሳይያስ ፲፬ ላይ ያለው ምንባብ የነበረውን ምርጫ ይዘግባል፡-
፲፪፤ አንተ የንጋት ልጅ አጥቢያ ኮከብ ሆይ፥ እንዴት ከሰማይ ወደቅህ! አሕዛብንም ያዋረድህ አንተ ሆይ፥ እንዴት እስከ ምድር ድረስ ተቈረጥህ!
፲፫ ፤ አንተን በልብህ ወደ ሰምይ ዐርጋለሁ፥ ዙፋኔንም ከእግዚአብሔር ከዋክብት በላይ ከፍ ከፍ አደርጋለሁ፥ በሰሜንም ዳርቻ በመሰብሰቢያ ተራራ ላይ እቀመጣለሁ፤
፲፬ ፤ ከዳመናዎች ከፍታ በላይ ዐርጋለሁ፥ በልዑልም እመሰላለሁ አልህ።
ትንቢተ ኢሳይያስ ፲፬:፲፪-፲፬
ሉሲፈር ፣ እንደ አዳም, ውሳኔ ገጥሞታል. እግዚአብሔር አምላክ መሆኑን መቀበል ወይም የራሱ ‘አምላክ’ መሆንን ሊመርጥ ይችላል። ደጋግሞ የሰጠው “ፈቃዴ” አምላክን በመቃወም ራሱን ‘ልዑል’ መሆኑን መግለጹን ያሳያል። በሕዝቅኤል ውስጥ ያለው ምንባብ ስለ ሉሲፈር ውድቀት ትይዩ መግለጫ ይሰጣል፡-
፲፫ ፤ በእግዚአብሔር ገነት በዔድን ነበርህ፤
፲፬ ፤ አንተ ልትጋርድ የተቀባህ ኪሩብ ነበርህ በተቀደሰው በእግዚአብሔር ተራራ ላይ አኖርሁህ፤በእሳት ድንጋዮች መካከል ተመላለስህ።
፲፭፤ ከተፈጠርህበት ቀን ጀምረህ በደል እስኪገኝብህ ድረስ በመንገድህ ፍጹም ነበርህ።
፲፯፤ በውበትህ ምክንያት ልብህ ኰርቶአል፤ ከክብርህ የተነሣ ጥበብህን አረከስህ፤በምድር ላይ ጣልሁህ።
ትንቢተ ሕዝቅኤል ፳፰:፲፫-፲፭, ፲፯
የሉሲፈር ውበት፣ ጥበብ እና ኃይል – በእግዚአብሔር የተፈጠሩት መልካም ነገሮች ሁሉ – ወደ ኩራት አመሩ። ትዕቢቱ ወደ አመጽ አመራ፣ ነገር ግን አንድም ኃይሉንና ችሎታውን አላጣም። አሁን አምላክ ማን እንደሚሆን ለማየት በፈጣሪው ላይ አመፅ እየመራ ነው። የእሱ ስልት የሰውን ልጅ እንዲቀላቀል ማድረግ ነበር – እሱ ወደ መረጠው ተመሳሳይ ምርጫ በመፈተን – እራሳቸውን እንዲወዱ፣ ከእግዚአብሔር ነጻ እንዲሆኑ እና እርሱን እንዲቃወሙ ማድረግ። ልብ የ የአዳም ፈቃድ ፈተና ከሉሲፈር ጋር ተመሳሳይ ነበር; ብቻ በተለየ መልኩ ቀርቧል። ሁለቱም ለራሳቸው ‘አምላክ’ መሆንን መረጡ።
ሰይጣን – በሌሎች በኩል ይሰራል
የኢሳያስ ክፍል ወደ ‘የባቢሎን ንጉሥ’ እና የሕዝቅኤል ክፍል ደግሞ ‘የጢሮስ ንጉሥ’ ነው ያለው። ነገር ግን ከተሰጡት ገለጻዎች መረዳት እንደሚቻለው ማንም ሰው አልተነገረም። በኢሳይያስ ውስጥ ያለው “አፈቅዳለሁ” የሚለው ዙፋኑን ከእግዚአብሔር ዙፋን በላይ ለማድረግ በመፈለጉ በቅጣት ወደ ምድር የተጣለ ሰውን ይገልጻል። በሕዝቅኤል ውስጥ ያለው ምንባብ በአንድ ወቅት በኤደን ውስጥ ስለሚንቀሳቀስ ‘የመላእክት ጠባቂ’ እና ‘የእግዚአብሔርን ተራራ’ ይናገራል። ሰይጣን (ወይም ሉሲፈር) ብዙ ጊዜ ራሱን ወደ ኋላ ወይም በሌላ ሰው በኩል ያስቀምጣል። በዘፍጥረት ውስጥ በእባቡ በኩል ይናገራል. በኢሳይያስ በባቢሎን ንጉሥ በኩል ነገሠ፣ በሕዝቅኤልም የጢሮስን ንጉሥ ገዛ።
ሉሲፈር በእግዚአብሔር ላይ ለምን አመፀ?
ግን ለምንድነው ሉሲፈር ሁሉን ቻይ እና ሁሉን የሚያውቀውን ፈጣሪ መገዳደር የፈለገው? ‘ብልህ’ የመሆን አካል ተቃዋሚህን ማሸነፍ መቻል አለመቻሉን ማወቅ ነው። ሉሲፈር ኃይል ሊኖረው ይችላል፣ ነገር ግን ያ አሁንም ፈጣሪውን ለማሸነፍ በቂ አይሆንም። ማሸነፍ ለማይችለው ነገር ለምን ሁሉንም ነገር ያጣው? ‘ብልህ’ መልአክ በእግዚአብሔር ላይ ያለውን የአቅም ገደብ ተገንዝቦ – እና አመፁን የሚገታ ይመስለኛል። ታዲያ ለምን አላደረገም? ይህ ጥያቄ ለብዙ አመታት ግራ ተጋባሁ።
ከዚያም ሉሲፈር ማመን የሚችለው እግዚአብሔር በእምነት የእርሱ ሁሉን ቻይ ፈጣሪ መሆኑን ብቻ እንደሆነ ተገነዘብኩ – ከእኛ ጋር ተመሳሳይ። መጽሐፍ ቅዱስ መላእክት የተፈጠሩት በፍጥረት ሳምንት እንደሆነ ይናገራል። ለምሳሌ፣ በኢዮብ ውስጥ ያለ አንድ ምንባብ ይነግረናል፡-
፩እግዚአብሔርም በዐውሎ ነፋስ ውስጥ ሆኖ ለኢዮብ መለሰ እንዲህም አለ።
፬ ፤ ምድርን በመሠረትሁ ጊዜ አንተ ወዴት ነበርህ? ታስተውል እንደ ሆንህ ተናገር።
፯ ፤ አጥቢያ ኮከቦች በአንድነት ሲዘምሩ፥ የእግዚአብሔርም ልጆች ሁሉ እልል ሲሉ።
መጽሐፈ ኢዮብ። ፴፰:፩, ፬,፯
እስቲ አስቡት ሉሲፈር የተፈጠረው እና በፍጥረት ሳምንት ውስጥ፣ በአጽናፈ ሰማይ ውስጥ የሆነ ቦታ ነው። እሱ የሚያውቀው አሁን እንዳለ እና እራሱን እንደሚያውቅ እና ደግሞ ሌላ ማን እንደሆነ ብቻ ነው። የይገባኛል ጥያቄዎች ሉሲፈርንና አጽናፈ ሰማይን እንደፈጠረ. ግን ሉሲፈር ይህ የይገባኛል ጥያቄ እውነት መሆኑን እንዴት ያውቃል? ምናልባት፣ ይህ ፈጣሪ የሚባለው ሉሲፈር ወደ ሕልውና ከመምጣቱ በፊት በከዋክብት ውስጥ ብቅ ብሎ ነበር። እናም ይህ ‘ፈጣሪ’ በቦታው ላይ ቀደም ብሎ ስለመጣ፣ እሱ (ምናልባት) ከሉሲፈር የበለጠ ኃያል እና (ምናልባት) የበለጠ እውቀት ያለው ነበር – ግን እንደገና ምናልባት ላይሆን ይችላል። ምናልባት እሱ እና ‘ፈጣሪ’ በአንድ ጊዜ ብቅ ብለው ወደ መኖር መጡ። ሉሲፈር የፈጠረውን እና እግዚአብሔር ራሱ ዘላለማዊ እና ማለቂያ የሌለው መሆኑን ለእርሱ የሰጠውን የእግዚአብሔርን ቃል ብቻ መቀበል ይችላል። ነገር ግን በትዕቢቱ ፋንታ የእሱን ቅዠት ማመንን መረጠ።
አማልክት በአእምሯችን
ምናልባት ሉሲፈር እሱ እና እግዚአብሔር (እና ሌሎች መላእክቶች) ወደ ሕልውና ‘ብቅለው’ እንደመጡ ማመኑ አጠራጣሪ ይመስላል። ግን ይህ ነው። ተመሳሳይ በዘመናዊው ኮስሞሎጂ ውስጥ ካለው የቅርብ ጊዜ አስተሳሰብ በስተጀርባ ያለው መሠረታዊ ሀሳብ። ምንም ነገር የጠፈር መዋዠቅ ነበር, እና ከዚያ በዚህ መለዋወጥ ውስጥ አጽናፈ ሰማይ ተነሳ – ይህ የዘመናዊ የኮስሞሎጂ ንድፈ ሃሳቦች ይዘት ነው. በመሠረቱ፣ ሁሉም ሰው – ከሉሲፈር እስከ ሪቻርድ ዳውኪንስ እና እስጢፋኖስ ሃውኪንግስ ለእርስዎ እና እኔ – መወሰን አለበት በእምነት አጽናፈ ዓለማት ራሱን የቻለ ወይም የተፈጠረ እና የሚደግፈው በፈጣሪ አምላክ ነው።
በሌላ አነጋገር ማየት ማለት ነው። አይደለም ማመን። ሉሲፈር እግዚአብሔርን አይቶ ተናግሮ ነበር። ግን አሁንም አምላክ እንደፈጠረው ‘በእምነት’ መቀበል ነበረበት። ብዙ ሰዎች አምላክ ‘ቢገለጥላቸው’ ያን ጊዜ ያምናሉ ይላሉ። ነገር ግን በመጽሐፍ ቅዱስ ውስጥ ብዙ ሰዎች እግዚአብሔርን አይተው ሰሙ – ግን አሁንም በቃሉ አልወሰዱትም። ጉዳዩ ስለራሱ እና ስለራሳቸው ቃሉን መቀበል እና ማመን ነው። ከአዳምና ከሔዋን፣ እስከ ቃየንና አቤል፣ እስከ ኖኅ፣ ለግብፃውያን በመጀመሪያው ፋሲካእስራኤላውያን ቀይ ባህርን ለተሻገሩ እና የኢየሱስን ተአምራት ለሚያዩ ሰዎች – ‘ማየት’ እምነትን አላመጣም። የሉሲፈር ውድቀት ከዚህ ጋር ይጣጣማል.
ዲያብሎስ ዛሬ ምን እያደረገ ነው?
ስለዚህ በመጽሐፍ ቅዱስ መሠረት፣ እግዚአብሔር ‘ክፉ ሰይጣንን’ አላደረገም፣ ነገር ግን ኃይለኛና አስተዋይ መላዕክትን ፈጠረ። በትዕቢት በእግዚአብሔር ላይ አመጽ መርቷል – እና ይህን በማድረግ ተበላሽቷል፣ አሁንም የመጀመሪያ ግርማውን እየጠበቀ። አንተ፣ እኔ እና የሰው ዘር በሙሉ በዚህ በእግዚአብሔር እና ‘በጠላቱ’ (በዲያብሎስ) መካከል ባለው ውድድር ውስጥ የጦርነት አውድማ አካል ሆንን። የዲያብሎስ ስልት በ ውስጥ እንደ ‘ጥቁር ፈረሰኞች’ ያሉ መጥፎ ጥቁር ካባዎችን አለመልበስ ነው። እንዲያጠልቁ ጌታ በላያችንም ክፉ እርግማን አድርግብን። ይልቁንም እግዚአብሔር በጥንት ጊዜ በአብርሃም በኩል በሙሴ በኩል ተስፋ ከሰጠው እና በኋላም በኢየሱስ ሞትና ትንሳኤ ከተከናወነው ቤዛነት እኛን ሊያታልለን ይፈልጋል። መጽሐፍ ቅዱስ እንደሚለው፡-
፲፬ ይህም ድንቅ አይደለም፤ ሰይጣን ራሱ የብርሃንን መልአክ እንዲመስል ራሱን ይለውጣልና።
፲፭እንግዲህ አገልጋዮቹ ደግሞ የጽድቅን አገልጋዮች እንዲመስሉ ራሳቸውን ቢለውጡ ታላቅ ነገር አይደለም፤ ፍጻሜአቸውም እንደ ሥራቸው ይሆናል።
2ኛ ወደ ቆሮንቶስ ሰዎች ፲፩:፲፬-፲፭
ምክንያቱም ሰይጣንና አገልጋዮቹ ‘ብርሃን’ ሊመስሉን ስለሚችሉ በቀላሉ እንታለለን። ምናልባት ለዚህ ነው ወንጌል ሁል ጊዜ ከአዕምሮአችን እና ከሁሉም ባህሎች ጋር የሚቃረን የሚመስለው።