ብዙውን ጊዜ ሰዎች በአእምሮ ሌሎችን በዘር ይለያሉ። አንድን የሰዎች ቡድን፣ ‘ዘር’ን ከሌላው የሚለዩ እንደ የቆዳ ቀለም ያሉ አካላዊ ባህሪያት በቀላሉ ሊታወቁ ይችላሉ። ስለዚህ ካውካሳውያን ‘ነጭ’ ሲሆኑ የእስያ እና የአፍሪካ ጨዋዎች ግን ጨለማ ናቸው።
የሰዎች ቡድኖችን እርስ በርስ የሚለዩት እነዚህ ባህሪያት በቀላሉ ያመራሉ ዘረኛነት. ይህ በሌሎች ዘሮች ላይ ያለው አድልዎ፣ እንግልት ወይም ጠላትነት ነው። ዘረኝነት ዛሬ ማህበረሰቦችን የበለጠ ጠያቂ እና ጥላቻ እንዲያድርበት አስተዋፅዖ አድርጓል፣ እናም እየሰፋ የመጣ ይመስላል። ዘረኝነትን ለመዋጋት ምን እናድርግ?
የሚለው ጥያቄ ዘረኛነት የሚል ተዛማጅ ጥያቄ አቅርቧል። ዘሮች ከየት ይመጣሉ? በሰዎች መካከል የዘር ልዩነቶች ለምን አሉ? በተጨማሪም፣ ዘር ከአያት ቅድመ አያት ቋንቋ ጋር ጠንካራ ግንኙነት ስላለው; ለምን የተለያዩ ቋንቋዎች አሉ?
የጥንቶቹ የዕብራይስጥ ቅዱሳን ጽሑፎች በመጀመሪያ የሰው ልጅ ታሪክ ውስጥ ስለምንሰማቸው የቋንቋዎች ልዩነትና በዛሬው ጊዜ ስለምናያቸው የተለያዩ ‘ዘሮች’ የሚያብራራ ታሪካዊ ክንውን ዘግበዋል። መለያው ሊታወቅ የሚገባው ነው።
ወደ ጀነቲካዊ ቅድመ አያቶቻችን የሚመራ በሰው ዘር ውስጥ ያለው የዘረመል ተመሳሳይነት
ሂሳቡን ከመመርመራችን በፊት ስለ ሰው ልጅ ዘረመል ልናውቃቸው የሚገቡ አንዳንድ መሰረታዊ እውነታዎች አሉ።
በዲ ኤን ኤ ውስጥ ያሉት ጂኖች መልክአችንን፣ አካላዊ ባህሪያችንን የሚወስን ንድፍ ያቀርባል። ሰዎች በእንስሳት ዝርያ ውስጥ ከሚታየው ልዩነት ጋር ሲነፃፀሩ በተለያዩ ሰዎች መካከል ያለው የዘረመል ልዩነት በጣም ጥቂት ነው። ይህ ማለት የ በሁለቱም ሰዎች መካከል ያለው የዘረመል ልዩነት በጣም ትንሽ ነው (በአማካይ 0.6%)። ይህ ለምሳሌ በሁለት የማካክ ጦጣዎች መካከል ካለው የጄኔቲክ ልዩነት ጋር ሲነፃፀር በጣም ያነሰ ነው.
እንደውም የሰው ልጅ በዘረመል አንድ ወጥ በመሆኑ ዛሬ በህይወት ካሉ ሴቶች ሁሉ የትውልድ መስመርን በእናቶቻቸው እና በእናቶቻቸው እና በመሳሰሉት ማረጋገጥ እንችላለን። ይህን ማድረጉ ሁሉም መስመሮች ወደ አንዲት ቅድመ አያት ጀነቲካዊ እናት ማለትም በመባል ከሚታወቁት ጋር እንደሚገናኙ ያሳያል Mitochondrial ሔዋን. እንዲሁም በመባል የሚታወቀው ወንድ አቻ አለ Y-Chromosomal አዳም. በዛሬው ጊዜ የሚኖሩ የሰው ልጆች በሙሉ የተገኙበት የቅርብ ቅድመ አያት ወንድ ነው። ወደ እሱ የሚመለሱ ያልተቋረጠ የወንድ ቅድመ አያቶች መስመር አለ። መጽሐፍ ቅዱስ በዛሬው ጊዜ የሚኖሩ ሰዎች ሁሉ ከመጀመሪያው የተገኙ መሆናቸውን ይገልጻል አዳም እና ሔዋን. ስለዚህ የዘረመል ማስረጃዎች ስለ ሰዎች አመጣጥ ከሚናገረው የመጽሐፍ ቅዱስ ዘገባ ጋር ይስማማሉ። ብቻ ሳይሆን ጥንታዊ ቻይንኛነገር ግን የዘመናችን ጄኔቲክስ አዳምን የጋራ ቅድመ አያታችን መሆኑን ይመሰክራል።
የሰው ዘር አመጣጥ በመጽሐፍ ቅዱስ መሠረት
ግን ከዚያ በኋላ የተለያዩ የሰው ዘሮች እንዴት ሊፈጠሩ ቻሉ? የጥንቶቹ የዕብራይስጥ ቅዱሳን ጽሑፎች ከጥቂት ትውልዶች በኋላ ይገልጻሉ። ጎርፉንሰዎች በምድር ላይ እንዴት እንደተበተኑ። በጄኔቲክስ ውስጥ አንዳንድ መሰረታዊ ነገሮች ብቻ ፣ እንደዚህ ያለ ክስተት ለዛሬ ዘሮች እንዴት እንደሚፈጠር ማየት እንችላለን። ጥንታዊው ዘገባ እንዲህ ይላል።
፩ምድርም ሁሉ በአንድ ቋንቋና በአንድ ንግግር ነበረች።
፪፤ ከምሥራቅም ተነሥተው በሄዱ ጊዜ በሰናዖር ምድር አንድ ሜዳ አገኙ፤ በዚያም ተቀመጡ።
፫ ፤ እርስ በርሳቸውም። ኑ፥ ጡብ እንሥራ፥ በእሳትም እንተኵሰው ተባባሉ። ጡቡም እንደ ድንጋይ ሆነላቸው፤ የምድርም ዝፋት እንደ ጭቃ ሆነችላቸው።
፬ ፤ እንዲህም። ኑ ለእኛ ከተማና ራሱ ወደ ሰማይ የሚደርስ ግንብ እንሥራ፤ በምድር ላይ ሳንበተንም ስማችንን እናስጠራው አሉ።
ምዕራፍ ፲፩: ፩-፬
መለያው ሁሉም ሰው አንድ ቋንቋ ይናገሩ እንደነበር ይመዘግባል። በዚህ አንድነት አዳዲስ ቴክኖሎጂዎችን ቀርፀው ከፍ ያለ ግንብ መገንባት ጀመሩ። ይህ ግንብ ጀምሮ የከዋክብትን እንቅስቃሴ ለመከታተል እና ለመከታተል ነበር ኮከብ ቆጠራ በዛን ጊዜ በደንብ ተጠንቶ ነበር. ሆኖም ፈጣሪ አምላክ የሚከተለውን ግምገማ አድርጓል።
፮ ፤ እግዚአብሔርም አለ። እነሆ፥ እነርሱ አንድ ወገን ናቸው፥ ለሁሉም አንድ ቋንቋ አላቸው፤ ይህንም ለማድረግ ጀመሩ፤ አሁንም ያሰቡትን ሁሉ ለመሥራት አይከለከሉም።
፯ ፤ ኑ፥ እንውረድ፤ አንዱ የአንዱን ነገር እንዳይሰማው ቋንቋቸውን በዚያ እንደባልቀው።
ምዕራፍ ፲፩: ፮-፱
፰ ፤ እግዚአብሔርም ከዚያ በምድር ሁሉ ላይ በተናቸው፤ ከተማይቱንም መሥራት ተዉ። ፱ ፤ ስለዚህም ስምዋ ባቢሎን ተባለ፥ እግዚአብሔር በዚያ የምድርን ቋንቋ ሁሉ ደባልቋልና፤ ከዚያም እግዚአብሔር በምድር ሁሉ ላይ እነርሱን በትኖአቸዋል።
ስልጣኔ የጀመረው በጥንቷ ባቢሎን እንደሆነ ታሪክ ዘግቧል (የአሁኗ ኢራቅ) እና ያ በፕላኔቷ ላይ ተሰራጭቷል። ይህ መለያ ምክንያቱን ይመዘግባል። ቋንቋዎቹ ግራ በመጋባታቸው ምክንያት ይህ የአባቶች ሕዝብ በጎሳ መስመር ወደ ተለያዩ የቋንቋ ቡድኖች ተከፋፈለ።
የባቤል ከጄኔቲክስ አንድምታ
የፑኔት ካሬዎች እና ሩጫዎች
ከእንደዚህ አይነት ሁኔታ ዘሮች እንዴት እንደሚነሱ አስቡ, ይህ የተለመደ የዘር ምልክት ስለሆነ በቆዳ ቀለም ላይ በማተኮር. በተለያዩ የፕሮቲን ደረጃዎች ምክንያት የቆዳ ቀለም ይነሳል ሜላኒን በቆዳው ውስጥ. ነጭ ቆዳ አነስተኛ ሜላኒን አለው ፣ ጠቆር ያለ ቆዳ ብዙ ሜላኒን አለው ፣ ጥቁር ቆዳ ደግሞ ሜላኒን በብዛት አለው። ሁሉም ሰዎች በቆዳው ውስጥ የተወሰነ ሜላኒን አላቸው. ጠቆር ያሉ ሰዎች በቀላሉ ብዙ ሜላኒን አላቸው, ይህም ጥቁር ቆዳን ያመጣል. እነዚህ የሜላኒን ደረጃዎች በበርካታ ጂኖች በጄኔቲክ ቁጥጥር ይደረግባቸዋል. አንዳንድ ጂኖች በቆዳው ውስጥ ብዙ ሜላኒንን ይገልጻሉ እና አንዳንዶቹ ደግሞ ትንሽ ይገልጻሉ። አንድ ቀላል መሣሪያ እንጠቀማለን, አ የፑኔት ካሬ, የተለያዩ ሊሆኑ የሚችሉ የጂኖች ውህዶችን ለማሳየት.
ለቀላልነት፣ በቆዳው ውስጥ ላለው የተለያዩ የሜላኒን ደረጃዎች ኮድ የሚያወጡት ሁለት የተለያዩ ጂኖች (A እና B) ብቻ እንውሰድ። ጂኖች ኤምb እና መa ተጨማሪ ሜላኒን መግለጽ, ሳለ alleles mb እና ሜa ያነሰ ሜላኒን ይግለጹ. የፑኔት ካሬ እያንዳንዱ ወላጅ በጂኖቻቸው ውስጥ ሁለቱም አለርጂዎች ካሉት በወሲባዊ እርባታ ሊነሱ የሚችሉትን የA እና B ውጤቶች ሁሉ ያሳያል። የተገኘው ካሬ
፲፮ ሊሆኑ የሚችሉትን የኤምa, ma, ኤምb, እና ኤምb ከወላጆች ሊከሰት ይችላል. ይህ በልጆቻቸው ላይ ሊያስከትል የሚችለውን የተለያየ የቆዳ ቀለም ያብራራል.
የባቢሎን ግንብ ሁኔታ
የባቢሎን ግንብ ክስተት የተከሰተው በዚህ የፑኔት አደባባይ ላይ እንደነበረው heterozygous ካላቸው ወላጆች ጋር ነው እንበል። በቋንቋ ግራ መጋባት ልጆቹ አይጋቡም። ስለዚህ እያንዳንዱ ካሬዎች ከሌሎች አደባባዮች በመራባት ይገለላሉ። ስለዚህ ኤምaMb (በጣም ጠቆር ያለ) አሁን ከሌላ ኤምaMb ግለሰቦች. ስለዚህ ሁሉም ልጆቻቸው ሜላኒን የሚገልጹ ጂኖች ስላላቸው ጥቁር ብቻ ነው የሚቀረው። በተመሳሳይም ሁሉም ኤምamb (ነጭ) ከሌላ መ ጋር ብቻ ነው የሚያገባውamb. ዘሮቻቸው ሁልጊዜ ነጭ ሆነው ይቆያሉ. ስለዚህ የባቤል ግንብ የተለያዩ ካሬዎችን የመራቢያ ማግለል እና የተለያዩ ዘሮች መፈጠርን ያብራራል።
ዛሬ ከቤተሰብ የሚነሱ እንደዚህ ያሉ ልዩነቶችን ማየት እንችላለን። ማሪያ እና ሉሲ አይልመር ከተለያዩ ዘሮች (ጥቁር እና ነጭ) የተውጣጡ ይመስላሉ ፣ ግን በእውነቱ እነሱ ከሄትሮዚጎስ ወላጆች መንትያ እህቶች ናቸው። እንዲህ ዓይነቱ ልዩነት የሚመነጨው በጄኔቲክ ውህደት ብቻ ነው። ነገር ግን እንደዚህ አይነት ልዩነት ከተነሳ እና ከዚያም እነዚህ ዘሮች በመራቢያነት እርስ በእርሳቸው ከተነጠሉ, የቆዳ ቀለም ልዩነታቸው በዘሮቻቸው ላይ ይቆያል. የባቢሎን ግንብ ጎሳዎች ከሌላ ቋንቋ ጎሳዎች እንዴት እንደተገለሉ የሚገልጽ ታሪካዊ ክስተት ነው። ስለዚህም ዛሬ ‘ዘር’ የምንለው ከዚያን ጊዜ ጀምሮ ጸንቷል።
አንድ ቤተሰብ – የዘር ልዩነት የለም
ነገር ግን ዘር እንዴት እንደተነሳ ከተረዳን በኋላ ሁሉም የተለያየ ዘር የአንድ የሰው ቤተሰብ አካል እንደሆኑ እንገነዘባለን። የዘር ልዩነት ከየት እንደመጣ ከተረዳን ለዘረኝነት ምንም መሰረት የለውም።
መጽሐፍ ቅዱስ እንደሚለው፡-
ምናልባትም እየመረመሩ ያገኙት እንደ ሆነ፥ እግዚአብሔርን ይፈልጉ ዘንድ በምድር ሁሉ ላይ እንዲኖሩ የሰውን ወገኖች ሁሉ ከአንድ ፈጠረ፥ የተወሰኑትንም ዘመኖችና ለሚኖሩበት ስፍራ ዳርቻ መደበላቸው። ቢሆንም ከእያንዳንዳችን የራቀ አይደለም።
ምዕራፍ ፲፯: ፳፮-፳፯
በዛሬው ጊዜ ያሉ ሰዎች ሁሉ፣ ዘራቸው፣ የቆዳ ቀለማቸው ወይም ሌሎች ልዩ መለያቸው ምንም ይሁን ምን ከአንድ ዓይነት ይወርዳሉ ኦሪጅናል ባልና ሚስት. በዚህ ሁኔታ እኛ በቀላሉ አንድ ትልቅ እና የተለያየ ቤተሰብ ነን። እርሱን ለማግኘት እንድንዘረጋ እግዚአብሔር የብሔራትን ልዩነት እንዳቋቋመ መጽሐፍ ቅዱስ ይናገራል። ከአሕዛብ ሁሉ አንድ ልዩ ሕዝብ በመውለዱ ወደ እርሱ እንድንደርስ መንገዱን ዘረጋልን። እነዚህ ብሔረሰቦች ጅማሬውን እንዴት እንዳገኙ እንመለከታለን ቀጣዩ.
ስለ ዘረኝነት ምን እናድርግ?
ዘረኝነትን ለማስወገድ እና ቀን በቀን ለመዋጋት ልናደርጋቸው የምንችላቸው አንዳንድ ነገሮች ዝርዝር እነሆ፡-
- እራሳችንን እናስተምር፡ እራሳችንን ስለ ዘረኝነት እና በሰዎች እና በህብረተሰብ ላይ ስላለው ተጽእኖ ማስተማር አለብን። ለምሳሌ ዘረኝነትን በጥንት እና በአሁን ጊዜ እና በሰዎች ተጽእኖ ላይ ምርምር ማድረግ እንችላለን.
- ዘረኝነትን መቃወም አለብን፡ በዕለት ተዕለት ህይወታችን፣ በስራ ቦታችን ወይም በማህበረሰባችን ውስጥ የሚከሰት ቢሆንም ሁሌም ዘረኝነትን መቃወም አለብን። ይህ የዘረኝነትን ቀልዶችን፣ ምላሾችን እና አመለካከቶችን አለመቀበልን ያካትታል እና የዘር ኢፍትሃዊነትን የሚያራምዱ ተቋማት እና ተግባራት ለስርአታዊ ዘረኝነታቸው ተጠያቂ መሆን አለባቸው።
- የፀረ-ዘረኝነት ተነሳሽነቶችን መደገፍ እንችላለን፡ እንደ የሲቪል መብት ድርጅቶች፣ ማህበረሰብ አቀፍ ቡድኖች እና ተሟጋች ቡድኖች ዘረኝነትን ለመዋጋት እና የዘር ፍትህን ለማራመድ በሚያደርጉት ጥረት ልንረዳቸው እንችላለን።
- የራሳችንን አድልዎ ተመልከት፡ ስውር አድሎአዊነት የዘረኝነት መንስኤ ሊሆን ይችላል። የራሳችንን አድሏዊነት ተመልክተን እነሱን ለማስወገድ ጥረት ማድረግ አለብን።