ዳንስ ምንድን ነው? የቲያትር ዳንስ በተመልካቾች እንዲታዩ እና ታሪኩን ለመንገር የታሰበው እንቅስቃሴን ያሳዩ። መሰረት ዳንሰኛ እንቅስቃሴ ከሌሎች ዳንሰኛ ጋር በማስተባበር የየራሳቸው የአካል ክፍሎች በመጠቀም እንቅስቃሴያቸው ምስላዊ ውበትን እንዲያጎለብት እና ሪትም እንዲጎላ ያደርገዋል። ፓስፖርት ጊዜ ይህ ማስተባበር ቡድን በተደጋገመ የጊዜ ክፍተት ውስጥ ነው, ይባላል ሜትር. ተመራማሪዎች ሪትም በህይወታችን ውስጥ የሚጫወተውን ወሳኝ ሚና መዝግበዋል። ስለዚህ እኛ በእርሱ አምሳል ስለተፈጠርን በእግዚአብሔር አሠራር ውስጥ ወደ ሪትም ተመሳሳይ ዝንባሌ ብናይ አያስደንቅም።
መስቀሉ፡ በእባቡ ራስ ላይ መደነስ
ወንጌሉም በአጽንዖት ያውጃል። ስቅለቱ ና የኢየሱስ ትንሣኤ እግዚአብሔር ባላጋራውን የተሸነፈበት ነው። ይህንን በሰው ልጅ ታሪክ መጀመሪያ ላይ እናያለን ፣ አዳም በእባቡ በተሸነፈ ጊዜ. ቅዱሳት መጻሕፍት በዚያን ጊዜ (እ.ኤ.አ.እዚህ ዝርዝሮች) ለእባቡ ተንብዮ ነበር፡-
፲፭ ጠላትነትን አደርጋለሁ
ዘፍጥረት ፫: ፲፭
በአንተና በሴቲቱ መካከል ፣
እና በእርስዎ መካከል ዘሮች ና የእሷ;
ጭንቅላትህን ይቀጠቅጣል
ተረከዙን ትመታለህ አለው።
ስለዚህ ይህ በእባቡና በሴቲቱ ዘር ወይም ዘር መካከል ስለሚመጣው ትግል ትንቢት ተናግሯል። ኢየሱስ ራሱን ‘ዘር’ አድርጎ ገልጿል። በ Passion ሳምንት ፩ቀን. ከዚያም ሆን ብሎ ግጭቱን ወደ ቦታው አመራ በመስቀል ላይ ጫፍ. በመሆኑም ኢየሱስ የመጨረሻውን ድል እንደሚያደርግ በመተማመን እባቡ እንዲመታው ፈቀደ። ኢየሱስም እንዲህ በማድረግ የእባቡን ራስ ረገጠው ወደ ሕይወት መንገድ. ሲጠቃለል፣ መጽሐፍ ቅዱስ የእርሱን ድል እና የመኖር መንገዳችንን እንዲህ ይገልፃል።
፲፫ በኃጢአታችሁና ሥጋችሁን ባለመገረዝ ሙታን በነበራችሁ ጊዜ እግዚአብሔር ከክርስቶስ ጋር ሕያው አደረጋችሁ። ኃጢአታችንን ሁሉ ይቅር ብሎናል
፲፬ እኛን የሚቃወመንንና የፈረደብንን የሕግ ባለውለታችን ክሱን ሰርዞ፤ በመስቀል ላይ ቸነከረው ወስዶታል።
፲፭ ሥልጣናትንና ሥልጣናትን ገፎ በመስቀል ድል እየነሣቸው በአደባባይ አሳያቸው።
ቆላስይስ ፪: ፲፫-፲፭
ትግላቸው እንደ ጭፈራ፣ ሪትሚክ ሜትር ‘ሰባት’ እና ‘ሶስት’ ተከፈተ። ይህንንም በሕማማት ሳምንት የኢየሱስን በፍጥረት መነጽር በመመልከት በግልጽ እናያለን።
የእግዚአብሔር ቅድመ ዕውቀት ከጥንት ጀምሮ ተገለጠ
ይህ ከጀርባው ምንም የመጨረሻ ዓላማ ከሌላቸው አንዳንድ በዘፈቀደ ክስተቶች ፈንታ ይህ የእግዚአብሔር እቅድ መሆኑን እንዴት እናውቃለን?በአማራጭ፣ የወንጌል ታሪክ በቀላሉ በሰው መሐንዲስ ሊሆን ይችላል?
አንድ ሰው የቱንም ያህል ጎበዝ፣ ተሰጥኦ፣ አንደበተ ርቱዕ፣ ኃያል ወይም ሀብታም ቢሆንም ስለ ወደፊቱ ጊዜ መገመት እንደማይችል እናውቃለን። ማንም ሰው ወደፊት በሺዎች ለሚቆጠሩ አመታት ክስተቶችን የማስተባበር ችሎታ የለውም. ወደፊት የሚያውቀው እና አስቀድሞ የሚወስን እግዚአብሔር ብቻ ነው። ስለዚህ የዚህ አይነት ቅንጅት ማስረጃዎችን በታሪክ ካወቅን ይህን ድራማ የሰራው እሱ መሆኑን ማረጋገጥ እንችላለን። ስለዚህም፣ ከወንጌል ጀርባ ያሉትን ዕድል ወይም ብልሃተኞችን ያስወግዳል።
በመጽሃፍ ቅዱስ ውስጥ በእውነቱ ሁለት ብቻ በሳምንቱ ውስጥ የየቀኑ ክስተቶች የሚተረኩባቸው ሳምንታት። በመጽሐፍ ቅዱስ መጀመሪያ ላይ የተመዘገበው የመጀመሪያው ሳምንት አምላክ ሁሉንም ነገር የፈጠረው እንዴት እንደሆነ ይገልጻል።
የየእለቱ ክንውኖች የተመዘገቡበት ሌላኛው ሳምንት የኢየሱስ የሕማማት ሳምንት ነው። ሌላ የመጽሐፍ ቅዱስ ገፀ-ባህሪያት ለአንድ ሳምንት ሙሉ ዝርዝር የዕለት ተዕለት እንቅስቃሴ የላቸውም። ሙሉውን የፍጥረት ሳምንት መለያ ማንበብ ትችላለህ እዚህ. በተመሣሣይ ሁኔታ እኛ አለፍን የእያንዳንዱ ቀን ክስተቶች በኢየሱስ ሕማማት ሳምንት. ከታች ያለው ሰንጠረዥ እነዚህን ሁለት ሳምንታት እያንዳንዱን ቀን ጎን ለጎን ያስቀምጣል። በሳምንት የሚመሰርተው ‘ሰባት’ ቁጥር ስለዚህ የመሠረት ሜትር ወይም ሪትም ነው። ምንም እንኳን በሺህ ዓመታት ውስጥ በጊዜ-ጥበብ ቢለያዩም ሁሉም የዕለት ተዕለት ክስተቶች እንዴት እርስበርስ እንደሚዛመዱ ተመልከት። ቢያንስ የፍጥረት ሳምንት በ ውስጥ ስለሚካተት የሙት ባሕር ጥቅልሎች የፍጥረት ዘገባው ኢየሱስ በምድር ላይ ከመሄዱ በመቶ ከሚቆጠሩ ዓመታት በፊት ተጽፎ ነበር። እና የአዲስ ኪዳን ጽሑፋዊ ትችት ትንተና እንዳልተለወጠ ወይም እንዳልተበላሸ ያሳያል።
ስለዚህ ቅንጅቱን እንዴት ማስረዳት ይቻላል?
የሁለት ሳምንታት ሪትም።
የሳምንቱ ቀን | የፍጥረት ሳምንት | የኢየሱስ ሕማማት ሳምንት |
ቀን ፩ | በጨለማ የተከበበ እግዚአብሔር እንዲህ ይላል። “ብርሃን ይሁን”በጨለማም ውስጥ ብርሃን ሆነ። | ኢየሱስ “እኔ ወደ ዓለም የመጣሁት በብርሃን ሆኜ ነው…” በጨለማ ውስጥ ብርሃን አለ። ( ዮሐንስ ፲፪:፵፮ ) |
ቀን ፪ | እግዚአብሔር ምድርን ከሰማይ ለየ። | ኢየሱስ ቤተ መቅደሱን የጸሎት ቦታ አድርጎ ከንግድ ሥራ በማጽዳት ምድርን ከሰማይ ለየ። |
ቀን ፫ | እግዚአብሔር ምድር ከባሕር እንድትወጣ ይናገራል። | ኢየሱስ እምነት ተራሮችን ወደ ባሕር እንደሚያስገባ ተናግሯል። |
እግዚአብሔር በድጋሚ ይናገራል ‘ምድሪቱ እፅዋትን ያምር’ እና ዕፅዋት ይበቅላሉ. | ኢየሱስ እርግማን ተናግሮ ዛፉ ደርቋል። | |
ቀን ፬ | እግዚአብሔር ይናገራል “በሰማይ ላይ መብራቶች ይሁኑ” እና ፀሐይ, ጨረቃ እና ከዋክብት ይታያሉ, ሰማዩን ያበራሉ. | ኢየሱስ ስለ መመለሱ ምልክት ይናገራል – ፀሐይ, ጨረቃ እና ከዋክብት ይጠፋሉ. |
ቀን ፭ | እግዚአብሔር የሚበሩ እንስሳትን፣ የሚበርሩ የዳይኖሰር ተሳቢ እንስሳትን ወይም ድራጎኖችን ጨምሮ ፈጠረ። | ታላቁ ዘንዶ ሰይጣን ክርስቶስን ለመምታት ተንቀሳቅሷል. |
ቀን ፮ | እግዚአብሔር ይናገራል የምድር እንስሳትም ሕያው ይሆናሉ። | በቤተ መቅደሱ ውስጥ የፋሲካ የበግ እንስሳት ይታረዳሉ። |
“እግዚአብሔር አምላክ በአዳም አፍንጫ ውስጥ የሕይወት እስትንፋስን እፍ አለበት” አዳም መተንፈስ ጀመረ። | “በታላቅ ልቅሶ፣ ኢየሱስ የመጨረሻውን እስትንፋስ ሰጠ።” ( የማርቆስ ወንጌል ፲፭:፴፯ ) | |
እግዚአብሔር አዳምን በገነት አስቀመጠው። | ኢየሱስ በነፃነት ወደ ገነት ገባ | |
አዳም ከእውቀት ዛፍ ላይ በእርግማን አስጠንቅቋል። | ኢየሱስ በእንጨት ላይ ተቸንክሮ ተረግሟል። ፲፫ ክርስቶስ ግን በሕግ ከተነገረው እርግማን አዳነን። በመስቀል ላይ በተሰቀለ ጊዜ ስለበደላችን እርግማንን በራሱ ላይ ወሰደ። በእንጨት ላይ የሚሰቀል ሁሉ የተረገመ ነው ተብሎ በመጽሐፍ ተጽፎአልና። —ገላትያ ፫:፲፫ | |
ለአዳም ተስማሚ የሆነ እንስሳ አልተገኘም። ሌላ ሰው አስፈላጊ ነበር. | የፋሲካ የእንስሳት መሥዋዕት በቂ አልነበረም። ሰው ይፈለግ ነበር። ፬ የኮርማዎችና የፍየሎች ደም ኃጢአትን እንዲያስወግድ የማይቻል ነው.፭ ስለዚህም ክርስቶስ ወደ ዓለም በመጣ ጊዜ እንዲህ አለ። “መሥዋዕትንና መባን አልወደድህም። ነገር ግን አንድ አካል አዘጋጅተህልኝ; – ዕብራውያን ፲:፬-፭ | |
እግዚአብሔር አዳምን ከባድ እንቅልፍ ውስጥ ጣለው። | ኢየሱስ በሞት እንቅልፍ ውስጥ ገባ | |
እግዚአብሔር የአዳምን ሙሽራ የፈጠረበትን የአዳምን ጎን አቆሰለው። | ቁስል ተፈጠረ in የኢየሱስ ጎን። ከእሱ መስዋዕት ኢየሱስ ሙሽራውን፣ የእርሱ የሆኑትን ያሸንፋል። ፱ ሰባቱን የመጨረሻ መቅሰፍቶች የሞሉበትን ሰባቱን ጽዋዎች ከያዙት ከሰባቱ መላእክት አንዱ መጥቶ፡— ና የበጉ ሚስት ሙሽራይቱን አሳይሃለሁ፡ አለኝ። — ራእይ ፳፩:፱ | |
ቀን ፯ | እግዚአብሔር ከፍጥረት አርፏል | ኢየሱስ በሞት አረፈ |
የኢየሱስ ሕማማት ሳምንት ከፍጥረት ሳምንት ጋር ሪትም።
የአዳም አርብ ኮሪዮግራፊ ከኢየሱስ ጋር
በእነዚህ ሁለት ሳምንታት ውስጥ በየእለቱ ያሉ ክስተቶች እርስ በእርሳቸው ይዛመዳሉ፣ በዚህም ምክንያት እንደ ኮሪዮግራፊ ውስጥ የሪቲም ሲሜትሪ ያስገኛሉ። ከዚያ በሁለቱ እነዚህ የ7-ቀን ዑደቶች መጨረሻ ላይ፣ የአዲስ ሕይወት የመጀመሪያ ፍሬዎች ወደ አዲስ ፍጥረት ይፈነዳል። ስለዚህ አዳምና ኢየሱስ አንድ ላይ ተያይዘው የተዋሃደ ድራማ ፈጠሩ።
መጽሐፍ ቅዱስ ስለ አዳም እንዲህ ይላል።
… ለሚመጣው ምሳሌ የሆነ አዳም።
ሮሜ ፭: ፲፬
፳፩ ሞት በሰው በኩል ስለ መጣ ትንሣኤ ሙታን በሰው በኩል ሆኖአልና። 22 ሁሉ በአዳም እንደሚሞቱ እንዲሁ ሁሉ በክርስቶስ ደግሞ ሕያዋን ይሆናሉና።
1 ወደ ቆሮንቶስ ሰዎች ፲፭: ፳፩-፳፪
እነዚህን ሁለት ሳምንታት በማነጻጸር አዳም ኢየሱስን የሚያመለክት ምሳሌ እንደሠራ እንመለከታለን። እግዚአብሔር ዓለምን ለመፍጠር ስድስት ቀናት ፈልጎ ነበር? ሁሉንም ነገር በአንድ ትእዛዝ ሊሰራ አይችልም ነበር? ታዲያ ለምን በሥርዓትና በሠራው መዋቅር ፈጠረ? እግዚአብሔር የማይደክምበት በሰባተኛው ቀን ለምን አረፈ? የሰው ልጅ ታሪክ ከጀመረበት ጊዜ ጀምሮ የሕማማት ሳምንትን ክስተቶች አስቀድሞ እንደሚጠብቅ ለማሳየት ባደረገው ጊዜና ሥርዓት ፈጠረ።
ይህ በተለይ ለስድስት ቀን እውነት ነው – የሁለቱም ሳምንታት አርብ። በተለይም በተጠቀሱት ቃላቶች ውስጥ ሲምሜትሪ በቀጥታ እናያለን። ለምሳሌ፣ በቀላሉ ‘ኢየሱስ ሞተ’ ከማለት ይልቅ ወንጌሉ ‘የመጨረሻውን እስትንፋስ እንደሰጠ’ ይናገራል፣ ይህም ‘የሕይወትን እስትንፋስ’ ለተቀበለው አዳም ቀጥተኛ ተቃራኒ ምሳሌ ነው። እርግጥ ነው፣ ከታይም ጅምር እንዲህ ያለው ንድፍ ጊዜንና ዓለምን አስቀድሞ ማወቅን ያሳያል። ባጭሩ በመለኮት የተቀነባበረ ዳንስ ብቻ ሊሆን ይችላል።
ቀጣይ የመለኮታዊ ኮሪዮግራፊ ትንቢታዊ ክስተቶች
ከዚያም መጽሐፍ ቅዱስ የኢየሱስን መምጣት የሚገልጹ ልዩ ታሪካዊ ክንውኖችንና በዓላትን መዝግቧል። የተጻፉት እና የተመዘገቡት ኢየሱስ በምድር ላይ ከመሄዱ ከብዙ መቶ ዓመታት በፊት ነው። ሰዎች ወደፊት ስለሚመጣው ነገር አስቀድሞ ማወቅ ስለማይችሉ ይህ የአምላክ ድራማ እንጂ የሰው ልጅ እንዳልሆነ ወይም እንዲሁ በዘፈቀደ አጋጣሚ እንደሚሆን የሚያሳይ ተጨማሪ ማስረጃ ነው። ከታች ያለው ሰንጠረዥ የተወሰኑትን ያጠቃልላል.
የዕብራይስጥ መጽሐፍ ቅዱስ | የኢየሱስን መምጣት እንዴት ይተነብያል |
የአዳም ምልክት | እግዚአብሔር የእባቡን ጭንቅላት ሊደቅቅበት ዘር እንደሚመጣ እያወጀ ከእባቡ ጋር ገጠመው። |
የአብርሃም መስዋዕትነት ምልክት | የአብርሃም መስዋዕት (፳፻ ዓክልበ.) ላይ ነበር። ተመሳሳይ ተራራ በሺዎች ከሚቆጠሩ ዓመታት በኋላ ኢየሱስ የሚሠዋበት ነው። በመጨረሻው ሰዓት በጉ በሕይወት ይኖር ዘንድ በይስሐቅ ተተካ። ይህ የሚያሳየው ኢየሱስ ‘የእግዚአብሔር በግ’ እንዴት አድርጎ ለእኛ ሲል ራሱን እንደሚሠዋ ያሳያል። |
የፋሲካ ምልክት | የበግ ጠቦቶች በዐ የተለየ ቀን – ኒሳን ፲፬, ፋሲካ (፲፭፻ ዓክልበ.) የታዘዙት ከሞት አመለጡ፤ ያልታዘዙት ግን ሞቱ። ከብዙ መቶ ዓመታት በኋላ ኢየሱስ በዚህ ላይ ተሰዋ ትክክል ቀን – ኒሳን ፲፬, ፋሲካ. እንደ መጀመሪያዎቹ የፋሲካ በጎች እርሱ የሞተው እኛ በሕይወት እንድንኖር ነው። |
‘ክርስቶስ’ የመጣው ከየት ነው? | በመምጣቱ ተስፋ የተከፈተው ‘ክርስቶስ’ የሚለው መጠሪያ – በ፲፻ ዓ.ዓ. ተንብዮአል። |
ኢየሱስ የድንግል ልጅ ከዳዊት ዘር ነውን? | ‘ክርስቶስ’ ከንጉሥ ዳዊት ዘር ይሆናል፣ ነገር ግን በትንቢት ከተነገሩት የጥንት ነቢያት ከድንግል ይወለዳል። በ፲፻ ከክርስቶስ ልደት በፊት እና በ፯፻፶ ከዘአበ የተነገሩ ትንቢቶች እና በኢየሱስ ላይ ተፈጽመዋል። |
የቅርንጫፍ ምልክት | ‘ክርስቶስ’ ከሞተ ንጉሣዊ ሥርወ መንግሥት እንደ ቅርንጫፍ ይበቅላል – በ፯፻፶ ከዘአበ ትንቢት የተነገረለት እና በኢየሱስ ላይ ተፈጽሟል። |
የሚመጣ ቅርንጫፍ ተሰይሟል | ይህ ቡቃያ ‘ቅርንጫፍ’ ከመወለዱ ፭፻ ዓመታት በፊት ‘ኢየሱስ’ ተብሎ ይጠራ ነበር. |
መከራ የሚቀበል አገልጋይ ነፍሱን ለሁሉም ይሰጣል | ይህ የሚመጣው አገልጋይ በሞቱ የሰውን ዘር በሙሉ እንዴት እንደሚያገለግል የሚናገረው ትንቢት – ፯፻፶ዓ.ዓ. በኢየሱስ ስቅለት እና በትንሳኤው መንገድ ተፈጽሟል። |
ክርስቶስ “በሰባት” ይመጣል | በ፭፻፶ ከዘአበ በሰባት ዑደቶች የተነገረው መቼ እንደሚመጣ የሚናገረው ትንቢታዊው ቃል። ኢየሱስ በ፴፫ ከክርስቶስ ልደት በኋላ ወደ ኢየሩሳሌም በደረሰበት ቀን በትክክል ተሞልቶ ነበር። |
ስቅለት አስቀድሞ ታይቷል። | በ፲፻ ዓ.ዓ. የተተነበየው ስለ ስቅለቱ ግልጽ የሆኑ ዝርዝሮች – እና በኢየሱስ ስቅለት ዝርዝር ውስጥ ተፈጽመዋል። |
የሰው ልጅ ተገለጠ | መለኮታዊ ሰው በአየር ላይ በደመና ላይ እንደሚመጣ ያየው ራእይ ኢየሱስ በሚቻለው መንገድ ፍጻሜውን አግኝቷል |
በዓላት እና ንግግሮች ለኢየሱስ በትንቢት ተጽፈው ነበር።
የእርስዎ ግብዣ
ወንጌል እንድንመረምር ይጋብዘናል። እንድናደርግም ይጋብዘናል።
መንፈሱና ሙሽራይቱ፣ “ና!” ይላሉ። የሚሰማም “ና” ይበል። የተጠማ ይምጣ; የሚፈልግም የሕይወትን ውኃ ስጦታ ይውሰድ።
ራዕይ ፳፪: ፲፯
ለሁለቱም ለመመርመር እና ‘ለመምጣት’ ለመርዳት የሚከተሉት ይገኛሉ