አሥርቱ ትእዛዛት ምንድን ናቸው? ምን ያስተምራሉ?

ሙሴ የመጀመሪያዎቹን አምስት የመጽሐፍ ቅዱስ መጻሕፍት የጻፈው ቲየእስራኤልን ሕዝብ የወለደው ከብዙ ሺህ ዓመታት በፊት ነው።. የሙሴ ተልእኮ ይህንን ሕዝብ መወለድ በዙሪያው ላሉት አሕዛብ ብርሃን እንዲሆን ነበር። ሙሴ እስራኤላውያንን (ወይም አይሁዶችን) ከግብፅ ባርነት በማውጣት በሚታወቀው ማዳን ጀመረ ፋሲካ – እግዚአብሔር እስራኤላውያንን ነጻ ባወጣበት ወደፊት ለሰው ልጆች ሁሉ መዳን የሚያመለክት መንገድ.

ነገር ግን የሙሴ ጥሪ እስራኤላውያንን ከግብፅ ባርነት እንዲወጡ ብቻ ሳይሆን ወደ አዲስ የአኗኗር ዘይቤ እንዲመሩም ነበር። እስራኤላውያንን ያዳነበት የፋሲካ በዓል ከሃምሳ ቀናት በኋላ ሙሴ ወደ ሲና ተራራ ወሰዳቸው በዚያም ሕጉን ተቀበሉ።

ታዲያ ሙሴ ምን ትእዛዛት ተቀብሏል? ሙሉው ሕግ በጣም ረጅም ቢሆንም ሙሴ በመጀመሪያ የተቀበለው በድንጋይ ጽላቶች ላይ በእግዚአብሔር የተጻፉ የተወሰኑ የሥነ ምግባር ትእዛዛትን ተቀበለ። አስር ትእዛዛቶች. እነዚህ አስሩ የሕጉን ማጠቃለያ ፈጥረዋል – ከሌሎቹ ሁሉ በፊት የሞራል ቅድመ-ሁኔታዎች። አስርቱ ትእዛዛት እኛን ለማሳመን የእግዚአብሄር ንቁ ሃይል ናቸው። ንስሐ. በዚህ ጽሑፍ ውስጥ የምንመረምረው ይህ ነው.

አሥርቱ ትእዛዛት

እግዚአብሔር በድንጋይ ላይ እንደጻፈው ከዚያም በመጽሐፍ ቅዱስ ዘፀአት መጽሐፍ ውስጥ በሙሴ እንደ ተጻፈው አሥርቱ ትእዛዛት እዚህ አሉ።

እግዚአብሔርም ይህን ቃል ሁሉ እንዲህ ብሎ ተናገረ።

^፪፤ ከግብፅ ምድር ከባርነት ቤት ያወጣሁህ እግዚአብሔር አምላክህ እኔ ነኝ።

^፫ ፤ ከእኔ በቀር ሌሎች አማልክት አይሁኑልህ።

^፬ ፤ በላይ በሰማይ ካለው፥ በታችም በምድር ካለው፥ ከምድርም በታች በውኃ ካለው ነገር የማናቸውንም ምሳሌ፥ የተቀረጸውንም ምስል ለአንተ አታድርግ።

^፭ ፤ አትስገድላቸው፥ አታምልካቸውምም፤ በሚጠሉኝ እስከ ሦስተኛና እስከ አራተኛ ትውልድ ድረስ የአባቶችን ኃጢአት በልጆች ላይ የማመጣ፤

^፮ ፤ ለሚወድዱኝ፥ ትእዛዜንም ለሚጠብቁ እስከ ሺህ ትውልድ ድረስ ምሕረትን የማደርግ እኔ እግዚአብሔር አምላክህ ቀናተኛ አምላክ ነኝና።

^፯ ፤ የእግዚአብሔርን የአምላክህን ስም በከንቱ አትጥራ፤ እግዚአብሔር ስሙን በከንቱ የሚጠራውን ከበደል አያነጻውምና።

^፰ ፤ የሰንበትን ቀን ትቀድሰው ዘንድ አስብ።

^፱ ፤ ስድስት ቀን ሥራ ተግባርህንም ሁሉ አድርግ፤

^፲ ፤ ሰባተኛው ቀን ግን ለእግዚአብሔር ለአምላክህ ሰንበት ነው፤ አንተ፥ ወንድ ልጅህም፥ ሴት ልጅህም፥ ሎሌህም፥ ገረድህም፥ ከብትህም፥ በደጆችህም ውስጥ ያለ እንግዳ በእርሱ ምንም ሥራ አትሥሩ፤

^፲፩ ፤ እግዚአብሔር በስድስት ቀን ሰማይንና ምድርን፥ ባሕርንም፥ ያለባቸውንም ሁሉ ፈጥሮ በሰባተኛው ቀን ዐርፎአልና፤ ስለዚህ እግዚአብሔር የሰንበትን ቀን ባርኮታል ቀድሶታልም።

^፲፪ ፤ አባትህንና እናትህን አክብር፤ እግዚአብሔር አምላክህ በሚሰጥህ ምድር ዕድሜህ እንዲረዝም።

^፲፫ ፤ አትግደል።

^፲፬ ፤ አታመንዝር።

^፲፭ ፤ አትስረቅ።

^፲፮ ፤ በባልንጀራህ ላይ በሐሰት አትመስክር።

^፲፯ ፤ የባልንጀራህን ቤት አትመኝ፤ የባልንጀራህን ሚስት ሎሌውንም ገረዱንም በሬውንም አህያውንም ከባልንጀራህ ገንዘብ ሁሉ ማናቸውንም አትመኝ።

^፲፰ ፤ ሕዝቡም ሁሉ ነጐድጓዱንና መብረቁን፥ የቀንደ መለከቱን ድምፅ፥ ተራራውንም ሲጤስ አዩ፤ ሕዝቡም ባዩ ጊዜ ተርበደበዱ፥ ርቀውም ቆሙ።

ኦሪት ዘጸአት ፳:፩-፲፰

የአስርቱ ትእዛዛት ደረጃ

ዛሬ አንዳንድ ጊዜ እነዚህ እንደነበሩ እንረሳዋለን ትዕዛዞች. ጥቆማዎች አልነበሩም። ምክሮች አልነበሩም። ግን እነዚህን ትእዛዛት የምንታዘዘው እስከ ምን ድረስ ነው? የሚከተለው ጥቅስ እንዲሁ ይመጣል ከዚህ በፊት አሥርቱን ትእዛዛት መስጠት

^፫ ፤ ሙሴም ወደ እግዚአብሔር ዘንድ ወጣ፤ እግዚአብሔርም በተራራው ጠርቶ አለው። ለያዕቆብ ቤት እንዲህ በል፥ ለእስራኤልም ልጆች እንዲህ ንገር። ^፭ ፤ አሁንም ቃሌን በእውነት ብትሰሙ ኪዳኔንም ብትጠብቁ፥ ምድር ሁሉ የእኔ ናትና ከአሕዛብ ሁሉ የተመረጠ ርስት ትሆኑልኛላችሁ፤

ኦሪት ዘጸአት ፲፱:፫, ፭

ይህ በትክክል ተሰጥቷል በኋላ አሥርቱ ትእዛዛት

^፯ ፤ የቃል ኪዳኑንም መጽሐፍ ወስዶ ለሕዝቡ አነበበላቸው፤ እነርሱም። እግዚአብሔር ያለውን ሁሉ እናደርጋለን እንታዘዛለንም አሉ።

ኦሪት ዘጸአት ፳፬:፯

አሥር ትዕዛዞች – ምርጫ አይደለም

እስቲ ስለዚህ ጉዳይ እናስብ። አንዳንድ ጊዜ በትምህርት ቤት ፈተናዬ፣ መምህሩ ብዙ ጥያቄዎችን ሰጠን (ለምሳሌ ፳) ግን ከዚያ ያስፈልጋል ጥቂቶች ብቻ መመለስ ያለባቸው ጥያቄዎች. ለምሳሌ መልስ ለመስጠት ከ፲፭ ውስጥ ማንኛውንም ፳ ጥያቄዎችን መምረጥ እንችላለን። እያንዳንዱ ተማሪ እንዲመልስላቸው ፲፭ቱን ቀላል ጥያቄዎች ይመርጣል። በዚህ መንገድ መምህሩ ፈተናውን ቀላል አድርጎታል.

ብዙ ሰዎች አሥርቱን ትእዛዛት በተመሳሳይ መንገድ ይይዛሉ። እግዚአብሔር አሥርቱን ትእዛዛት ከሰጠ በኋላ፣ “ከእነዚህ አስሩ ስድስት የመረጣችሁትን ሞክሩ” ማለቱ እንደሆነ ያስባሉ። ይህን የምናስበው እግዚአብሔር ‘በጎ ሥራዎቻችንን’ ከ ‘ክፉ ሥራችን’ ጋር ሲያመዛዝን በደመ ነፍስ ስለምናስበው ነው። መልካም ብቃታችን ከበለጠ ወይም መጥፎ ጉድለቶቻችንን ከሰረዘ ይህ የእግዚአብሔርን ሞገስ ለማግኘት ወይም ወደ ሰማይ ለማለፍ በቂ እንደሆነ ተስፋ እናደርጋለን። በዚሁ ምክንያት ብዙዎቻችን ሃይማኖታዊ ትሩፋትን ለማግኘት እንጥራለን እንደ ቤተ ክርስቲያን፣ መስጊድ ወይም ቤተ መቅደስ፣ መጸለይ፣ መጾም እና ለድሆች ገንዘብ በመስጠት። እነዚህ ድርጊቶች ከአስርቱ ትእዛዛት መካከል አንዱን የማንታዘዝባቸውን ጊዜያት ሚዛናዊ በሆነ መልኩ ያስተካክላሉ።

ሆኖም፣ አሥርቱን ትእዛዛት በሐቀኝነት መመርመራችን ይህ የተሰጠው በዚህ መንገድ እንዳልሆነ ያሳያል። ሰዎች መታዘዝ እና መጠበቅ አለባቸው ሁሉም ትእዛዞቹ – ሁል ጊዜ. ይህንን ለመፈጸም ያለው ከባድ ችግር ብዙዎች በአሥርቱ ትእዛዛት ላይ እንዲያምፁ አድርጓቸዋል። በዚ ምኽንያት እዚ፡ እቲ ዝነብረሉ ሓድሓደ ክርስትያን ክሪስቶፈር ሂቸንስ አሥርቱን ትእዛዛት ወረረ።

 “… ከዚያም ግድያን፣ ዝሙትን፣ ስርቆትን እና የውሸት መመስከርን በግልፅ የሚከለክሉት አራቱ ታዋቂ ‘አትፍቀድ’ ይመጣሉ። በመጨረሻም ስግብግብነት የተከለከለ ነው፣ ‘የጎረቤቶችህን’ ፍላጎት ይከለክላል። … ከክፉ ድርጊቶች ውግዘት ይልቅ፣ ርኩስ አስተሳሰቦችን በሚያስገርም ሁኔታ ውግዘት አለ…. የማይቻለውን ይጠይቃል…. አንድ ሰው ከመጥፎ ድርጊቶች በግዳጅ ሊታገድ ይችላል…, ነገር ግን ሰዎችን እንዳያስቡ መከልከል በጣም ብዙ ነው…. አምላክ ሰዎች ከእንዲህ ዓይነቱ አስተሳሰብ እንዲላቀቁ የሚፈልግ ከሆነ የተለየ ዝርያ ለመፍጠር የበለጠ ጥንቃቄ ማድረግ ነበረበት።  ክሪስቶፈር ሂቸንስ. ፪ሺ፯. እግዚአብሄር ትልቅ አይደለም፡ ሀይማኖት እንዴት ሁሉን ያበላሻል። ግጽ.፺፱-፻

እግዚአብሔር ለምን አሥርቱን ትእዛዛት ሰጠ?

ነገር ግን እግዚአብሔር ፶% ሲደመር ጥረትን ማስተናገድ ይችላል ወይም እግዚአብሔር የማይቻለውን በመጠየቅ ተሳስቷል ብሎ ማሰብ የአስርቱን ትእዛዛት አላማ አለመረዳት ነው። አስርቱ ትእዛዛት የተሰጡት ችግራችንን ለመለየት እንዲረዱን ነው።

በምሳሌ እናስረዳ። መሬት ላይ በጠንካራ መውደቅ እና ክንድዎ በጣም ተጎድቷል – ነገር ግን ስለ ውስጣዊ ጉዳቱ እርግጠኛ አይደሉም። በክንድዎ ላይ ያለው አጥንት ተሰበረ ወይንስ አልተሰበረም? አሁን የተሻለ እንደሚሆን፣ ወይም በክንድዎ ላይ ቀረጻ ካስፈለገዎት እርግጠኛ አይደሉም። ስለዚህ በክንድዎ ላይ ኤክስሬይ ወስደዋል እና የኤክስሬይ ምስል እንደሚያሳየው፣ አዎ በእርግጥ፣ በክንድዎ ላይ ያለው አጥንት የተሰበረ ነው። ኤክስሬይ ክንድዎን ይፈውሳል? በኤክስሬይ ምክንያት ክንድዎ የተሻለ ነው? አይ፣ ክንድህ አሁንም ተሰብሮ ነው፣ አሁን ግን አንተ ማወቅ በትክክል እንደተሰበረ እና ለመፈወስ በላዩ ላይ መጣል ያስፈልግዎታል። ኤክስሬይ ችግሩን አልፈታውም ይልቁንም ተገቢውን ህክምና እንድታገኝ ችግሩን አጋልጧል።

ትእዛዞቹ ኃጢአትን ያሳያሉ

በተመሳሳይ መልኩ አሥርቱ ትእዛዛት የተሰጡት በውስጣችን ያለው ችግር እንዲገለጥ – ኃጢአታችን ነው። በጥሬው ኃጢአት ዒላማውን ‘ያጣ’ ማለት ነው። ሌሎችን፣ እራሳችንን እና እግዚአብሔርን በምንይዝበት መንገድ እግዚአብሔር ከእኛ የሚጠብቀውን። መጽሐፍ ቅዱስ እንዲህ ይላል።

^፪የሚያስተውል እግዚአብሔርንም የሚፈልግ እንዳለ ያይ ዘንድ፤ እግዚአብሔር ከሰማይ የሰው ልጆችን ተመለከተ። ^፫ ሁሉ ዐመፁ በአንድነትም ረከሱ በጎ ነገርን የሚሠራ የለም፤ አንድም ስንኳ የለም።

መዝሙረ ዳዊት ፲፬:፪-፫

ሁላችንም ይህ አለን። የውስጥ ብልሹ የኃጢአት ችግር. ይህ በጣም ከባድ ከመሆኑ የተነሳ እግዚአብሔር ስለ ‘በጎ ሥራችን’ (ኃጢአታችንን ይሰርዛል ብለን ተስፋ እናደርጋለን) ይላል።

^፮ ፤ ሁላችን እንደ ርኩስ ሰው ሆነናል፥ ጽድቃችንም ሁሉ እንደ መርገም ጨርቅ ነው፤ ሁላችንም እንደ ቅጠል ረግፈናል፥ በደላችንም እንደ ነፋስ ወስዶናል።

ትንቢተ ኢሳይያስ ፷፬:፮

በሃይማኖታዊ በዓላት ወይም ሌሎችን በመርዳት የኛ የጽድቅ ብቃታችን በኃጢአታችን ሲመዘን እንደ ‘ቆሻሻ ጨርቅ’ ብቻ ይቆጠራል።

ነገር ግን ችግራችንን ከመገንዘብ ይልቅ ራሳችንን ከሌሎች ጋር ወደ ማወዳደር (እና እራሳችንን ከተሳሳተ መስፈርት ጋር ለመለካት)፣ ሀይማኖታዊ ክብር ለማግኘት ጠንክረን እንጥራለን ወይም ተስፋ ቆርጠን ለደስታ ብቻ እንኖራለን። ስለዚ፡ እግዚኣብሄር ንዓሰርተ ትእዛዛት ንዚኣምኑ ኽትከውን ትኽእል ኢኻ።

^፳ ይህም የሕግን ሥራ በመሥራት ሥጋ የለበሰ ሁሉ በእርሱ ፊት ስለማይጸድቅ ነው፤ ኃጢአት በሕግ ይታወቃልና።

ወደ ሮሜ ሰዎች ፫:፳

ሕይወታችንን ከመረመርን እና ኃጢአታችንን ከአሥርቱ ትእዛዛት መስፈርት አንጻር ካየን፣ ክንዳችን የተሰበረውን አጥንት የሚያሳየውን ኤክስሬይ እንደማየት ነው። አስርቱ ትእዛዛት ችግራችንን ‘አያስተካክሉም’ ነገር ግን ችግሩን በግልፅ ይገልጣሉ ስለዚህም እግዚአብሔር ያዘጋጀልንን መድኃኒት እንቀበላለን። ሕጉ እራሳችንን በማታለል ከመቀጠል ይልቅ ራሳችንን በትክክል እንድንመለከት ይፈቅድልናል።

በንስሐ የተሰጠ የእግዚአብሔር ስጦታ

እግዚአብሔር ያዘጋጀው መድሀኒት የኃጢአት ስርየትን በ ሞት እና የኢየሱስ ክርስቶስ ትንሣኤ – በበለጠ ተብራርቷል እዚህ. ይህ የህይወት ስጦታ በቀላሉ የተሰጠን በስራው ካመንን ወይም ካመንን ነው።

^፲፮ ነገር ግን ሰው በኢየሱስ ክርስቶስ በማመን እንዲጸድቅ እንጂ በሕግ ሥራ እንዳይሆን አውቀን፥ ሥጋን የለበሰ ሁሉ በሕግ ሥራ ስለማይጸድቅ፥ እኛ ራሳችን በሕግ ሥራ ሳይሆን በክርስቶስ እምነት እንጸድቅ ዘንድ በክርስቶስ ኢየሱስ አምነናል።

ወደ ገላትያ ሰዎች ፪:፲፮

እንደብራሃም በእግዚአብሔር ፊት ጸደቀ እኛም ጽድቅ ሊሰጠን ይችላል። እኛ ግን ይጠይቃል ንስሐ. ንስሐ ግቡ ማለት መዞርን የሚያካትት ‘አእምሯችንን መለወጥ’ ማለት ነው። ከኃጢአት መራቅ እና ወደ እግዚአብሔር መዞር እና እሱ የሚያቀርበው ስጦታ. መጽሐፍ ቅዱስ እንደሚያስረዳው፡-

^፲፱ እንግዲህ ንስሐ ግቡና ተመለሱ ኃጢአታችሁም ይደመሰስ ዘንድ ከጌታ ፊት የመጽናናት ጊዜ እንድትመጣላችሁ ተመለሱ።

የሐዋርያት ሥራ ፫:፲፱

ለኔና ለአንተ የገባው ቃል ኪዳን ንስሐ ከገባን፣ ወደ እግዚአብሔር ብንመለስ፣ ኃጢአታችን በኛ ላይ እንደማይቆጠር እና ሕይወትን እንደምንቀበል ነው።

ከመጀመሪያው ፋሲካ እና የአብርሃም ፈተና ጋር የእግዚአብሔርን ፊርማ ለእኛ ባለው እቅድ ውስጥ ከገለጠው ጋር፣ ለሙሴ አስርቱ ትእዛዛት የተሰጡበት ልዩ ቀን የእግዚአብሔር መንፈስ በእኛ ውስጥ ሊያድር መምጣቱን ይጠቁማል – እግዚአብሔርን የመከተል ችሎታ ይሰጠናል። በራሳችን ማድረግ በማንችለው መንገድ።