ኢየሱስ ሥልጣኑን የሚጠራጠሩ ተቺዎች ነበሩት። ነፍሱን አስቀድሞ አይተውታል በማለት ከዚህ በፊት ወደነበሩት ነቢያት በመጠቆም ይመልስላቸዋል። ኢየሱስ የተናገራቸው አንድ ምሳሌ እዚህ አለ።

^፴፱ እናንተ በመጻሕፍት የዘላለም ሕይወት እንዳላችሁ ይመስላችኋልና እነርሱን ትመረምራላችሁ፤ እነርሱም ስለ እኔ የሚመሰክሩ ናቸው፤

የዮሐንስ ወንጌል ፭:፴፱

በሌላ አነጋገር፣ ኢየሱስ በብሉይ ኪዳን እንደተተነበየ ተናግሯል፣ እሱም ከእርሱ በፊት በመቶዎች ለሚቆጠሩ ዓመታት። የብሉይ ኪዳን ነቢያት እግዚአብሔር ጽሑፎቻቸውን በመንፈሱ አነሳስተዋል አሉ። ወደ ፊት በመቶዎች ለሚቆጠሩ ዓመታት ማንም ሰው በእርግጠኝነት ሊተነብይ ስለማይችል ኢየሱስ በእርግጥ የመጣው እንደ አምላክ ዕቅድ ነው ወይስ አይደለም የሚለውን ለማረጋገጥ ይህ ማስረጃ ነው ብሏል። እግዚአብሔር መኖሩን እና መናገሩን ለማየት ፈተና ነው። ይህንኑ ጥያቄ ለራሳችን እንድንመረምር እና እንድንመረምር ብሉይ ኪዳን ተዘጋጅቶልናል።

በመጀመሪያ አንዳንድ ግምገማ. የኢየሱስ መምጣት በብሉይ ኪዳን መጀመሪያ ላይ ፍንጭ ተሰጥቶ ነበር።. ያኔ የአብርሃምን መስዋዕትነት አይተናል ኢየሱስ የሚሠዋበትን ቦታ አስቀድሞ ተናግሯል። እና ፋሲካ በዓመቱ እንደሚፈጸም ትንቢት ተናግሯል።. ያንን አይተናል መዝሙር ፪ ‘ክርስቶስ’ የሚለው የማዕረግ ስም ስለ መጪው ንጉሥ ትንቢት የሚናገርበት ቦታ ነበር።. ግን በዚህ አላበቃም። ሌሎች ርዕሶችን እና ጭብጦችን በመጠቀም የወደፊቱን በመመልከት ብዙ ተጽፏል። ኢሳይያስ (፯፻፶ ዓክልበ.) በኋላ የብሉይ ኪዳን መጻሕፍት ያዳበሩትን ጭብጥ ጀመረ – የሚመጣው ቅርንጫፍ.

ኢሳያስ እና ቅርንጫፍ

ከታች ያለው ምስል ኢሳይያስን ከሌሎች የብሉይ ኪዳን ጸሐፍት ጋር በታሪካዊ የጊዜ መስመር ያሳያል።

የኢሳይያስ መጽሐፍ የተጻፈው በዳዊት ንጉሣዊ ሥርወ መንግሥት ዘመን (፩ሺ– ፮፻ ዓክልበ.) መሆኑን ከግዜ መስመር ታያላችሁ። በዚያን ጊዜ (ከ ፯፻፶ ዓክልበ. ግድም) ሥርወ መንግሥትና መንግሥቱ ተበላሽተዋል። ኢሳይያስ ነገሥታቱ ወደ አምላክ እንዲመለሱና የሙሴን ሕግ አሠራርና መንፈስ እንዲመልሱ ተማጽኗል። ኢሳይያስ ግን እስራኤላውያን ንስሐ እንደማይገቡ ስለሚያውቅ እርሷ እንደምትጠፋና የንጉሣዊው ሥርወ መንግሥት እንደሚያከትም ተንብዮአል።

ለንጉሣዊው ሥርወ መንግሥት ልዩ ዘይቤን ወይም ምስልን እንደ ትልቅ ዛፍ በመሳል ተጠቀመ። ይህ ዛፍ ከሥሩ የንጉሥ ዳዊት አባት እሴይ ነበረው። በእሴይ ሥርወ መንግሥት የተጀመረው በዳዊት ነው፣ እና ከተተኪው ሰሎሞን፣ ዛፉ ማደግ እና ማደግ ቀጠለ።

መጀመሪያ ዛፍ…ከዛ ጉቶ…ከዚያም ቅርንጫፍ

ኢሳይያስ ይህ ‘ዛፍ’ ሥርወ መንግሥት በቅርቡ እንደሚቆረጥ እና ወደ ጉቶ እንደሚቀንስ ጽፏል። የዛፉን ምስል እንዴት እንደጀመረ እነሆ ወደ ጉቶ እና ቅርንጫፍ እንቆቅልሽነት የተቀየረው።

ከእሴይ ግንድ በትር ይወጣል፥ ከሥሩም ቍጥቋጥ ያፈራል።

^፪ የእግዚአብሔር መንፈስ፥ የጥበብና የማስተዋል መንፈስ፥ የምክርና የኃይል መንፈስ፥ የእውቀትና እግዚአብሔርን የመፍራት መንፈስ ያርፍበታል።

ትንቢተ ኢሳይያስ ፲፩ : ፩ – ፪

የዚህ ‘ዛፍ’ መቆረጥ የተከሰተው ከኢሳይያስ ከ ፩፭፻ ዓመታት በኋላ ማለትም በ ፮፻ ዓ.ዓ አካባቢ፣ ባቢሎናውያን ኢየሩሳሌምን ድል አድርገው ሕዝቦቿንና ንጉሦቿን በምርኮ ወደ ባቢሎን በወሰዱ ጊዜ (ከላይ ባለው የጊዜ ሰሌዳ ላይ ያለው የቀይ ዘመን)። እሴይ የንጉሥ ዳዊት አባት ሲሆን የዳዊት ሥርወ መንግሥት ሥርም እንዲሁ ነው። ስለዚህ ‘የእሴይ ግንድ’ ለሚመጣው የዳዊት ሥርወ መንግሥት መፍረስ ምሳሌ ነበር።

ቅርንጫፉ፡- ከዳዊት የመጣ ጥበብ ያለው እርሱ ነው።

ነገር ግን ይህ ትንቢትም ተመልክቷል። ተጨማሪ ነገሥታቱን ከመቁረጥ ይልቅ ወደፊት። ኢሳይያስ ‘ጉቶው’ የሞተ ቢመስልም (ጉቶው እንደሚመስለው) አንድ ቀን ወደፊት በሩቅ እንደሚተኮስ ተንብዮአል። ቅርንጫፉከዛፍ ጉቶ ውስጥ ቡቃያ እንደሚበቅል ሁሉ ከዛም ጉቶ ይወጣል። ይህ ቅርንጫፍ እንደ ሀ ‘እሱ’ ስለዚህ ኢሳይያስ ስለ አንድ የተወሰነ ሰው እየተናገረ ነው፣ ከዳዊት ዘር የሚመጣው ሥርወ መንግሥት ይቆረጣል። ይህ ሰው የጥበብ፣ የኀይል እና የእውቀት ባህሪያት ይኖረዋል፣ የእግዚአብሔር መንፈስ በእርሱ ላይ የሚያርፍ ያህል ይሆናል።

ኢየሱስ… ጥበብ ያለው ከዳዊት የመጣ ነው።

እሴይና ዳዊት ቅድመ አያቶቹ ስለነበሩ ኢየሱስ ‘ከእሴይ ግንድ’ ለመምጣት ከሚሰጠው መስፈርት ጋር ይስማማል። ኢየሱስን በጣም ያልተለመደ የሚያደርገው ያለው ጥበብና ማስተዋል ነው። ከተቃዋሚዎችና ከደቀመዛሙርት ጋር በሚገናኝበት ጊዜ ብልህነቱ፣ ጨዋነቱ እና አስተዋይነቱ ከዚያን ጊዜ ጀምሮ ሁለቱንም ተቺዎችን እና ተከታዮችን ማስደመሙን ቀጥሏል። በወንጌል ውስጥ ያለው ኃይል በተአምራት አይካድም። አንድ ሰው እነሱን ላለማመን ሊመርጥ ይችላል; ነገር ግን አንድ ሰው እነሱን ችላ ማለት አይችልም. ኢየሱስ ኢሳይያስ አንድ ቀን ከዚህ እንደሚመጣ የተነበየውን ልዩ ጥበብና ኃይል የማግኘቱ ባሕርይ ተስማሚ ነው። ቅርንጫፍ.

ኤርምያስ እና ቅርንጫፍ

ኢሳያስ በታሪክ እንደተቀመጠው ምልክት ነው። ግን በዚህ አላበቃም። የእሱ ምልክት ከብዙ ምልክቶች የመጀመሪያው ብቻ ነው። ኤርምያስ ከኢሳይያስ በኋላ ፩፭፻ ዓመት ገደማ የኖረው፣ የዳዊት ሥርወ መንግሥት በዓይኑ እያየ ሲቆረጥ እንዲህ ሲል ጽፏል።

^፭ እነሆ፥ ለዳዊት ጻድቅ ቍጥቋጥ የማስነሣበት ዘመን ይመጣል፥ ይላል እግዚአብሔር፥ እርሱም እንደ ንጉሥ ይነግሣል፥ ይከናወንለታልም፥ በምድርም ፍርድንና ጽድቅን ያደርጋል።

^፮ በዘመኑም ይሁዳ ይድናል እስራኤልም ተዘልሎ ይቀመጣል፥ የሚጠራበትም ስም። እግዚአብሔር ጽድቃችን ተብሎ ነው።

ትንቢተ ኤርምያስ ፳፫:፭-፮

ኤርሚያስ በ ቅርንጫፍ ከ ፩፭፻ ዓመታት በፊት በኢሳይያስ የጀመረው የዳዊት ሥርወ መንግሥት ጭብጥ። ቅርንጫፍ የሚነግሥ ንጉሥ ይሆናል። ግን ይህ ነው። በትክክል ምንድን መዝሙረ ዳዊት ፪ ስለ መምጣት ትንቢት ተናግሯል። የእግዚአብሔር ልጅ/ክርስቶስ/መሲሑ. ሊሆን ይችላል ቅርንጫፍ የእግዚአብሔር ልጅስ አንድ ናቸው?

ቅርንጫፍ፡- እግዚአብሔር ጽድቃችን

ግን ይህ ምንድን ነው ቅርንጫፍ መጠራት? እርሱ ‘ጌታ’ ተብሎ ይጠራል እርሱም ደግሞ ‘የእኛ’ ይሆናል (ይህም እኛ ሰዎች) ጽድቅ. እንዳየነው ከአብርሃም ጋር፣ የሰዎች ችግር ይህ ነው። እኛ ‘ሙሰኞች ነን’ስለዚህ ‘ጽድቅ’ ያስፈልገናል። እዚህ ላይ፣ ቅርንጫፉን ስንገልጽ፣ በኤርምያስ ወደፊት የሚኖሩ ሰዎች የሚያስፈልጋቸውን ነገር እንደሚያገኙ ፍንጭ እናያለን። ‘ጽድቅ’ በጌታ – ያህዌ ራሱ (ያህዌህ በብሉይ ኪዳን የእግዚአብሔር ስም ነው)። ግን ይህ እንዴት ይደረጋል? ዘካርያስ በዚህ ጭብጥ ላይ የበለጠ ሲያዳብር ተጨማሪ ዝርዝሮችን ሞልቶልናል። የሚመጣው ቅርንጫፍ፣ እንኳን መተንበይ ስሙ የኢየሱስ – ቀጥሎ የምንመለከተው.